Bugün IŞİD tarafından gerçekleştirilen Ezidi Soykırımı’nın 7. yılı. Soykırım, 3 Ağustos 2014’te Şengal’e giren IŞİD teröristlerinin 104 Ezidi’yi katletmesiyle başladı. Erkekleri öldüren IŞİD, kadın ve çocuklara ‘savaş ganimeti’ muamelesi yaptı. Kaçırılan çoğu kadın 3 bine yakın Ezidi’den haber alınamıyor. Bu kaçırılan kadınlardan birisinin geçtiğimiz aylarda sosyal medya üzerinden satılmaya çalışıldığı ortaya çıktı.
BOLD ANALİZ – Ezidiler (kimi kaynaklarda Yezidi, Azidi, Zedi, İzadi veya Yazdani olarak da geçer) tarihsel olarak uğradıkları sistematik ayrımcılıktan dolayı yaşadıkları Ortadoğu coğrafyasında dini ve sosyo-ekonomik haklarından mahrum bırakılmışlardır.
Ezidiler, özellikle dini kimliklerin dolayı Ortadoğu bölgesinde sürekli yerinden ve yurdundan edilmiş kadim halklardan birisidir.
EN ÇOK ZULME UĞRAYAN HAKLARDAN BİRİSİ
Şimdiye kadar Ezidi halkına yönelik 74 katliam/soykırım (kimi kaynaklarda 72 ve 73 olduğu belirtilir) olduğu tahmin ediliyor.
Bu anlamda Ezidiler, dünya tarihinde en fazla zulme uğrayan halklar arasında gösteriliyor.
Ezidiler tarihsel olarak, Asur İmparatorluğu’nda Irak’ın Ninova bölgesinde yaşadılar.
Günümüzde de çoğunlukla Irak’ın kuzeyinde (Şengal bölgesi), İran’ın batısında, Türkiye’nin doğusunda (özellikle Mardin, Batman ve Urfa) ve Suriye’nin kuzeyinde yaşayan çoğunlukla Kürtçe konuşan etnik-dini bir azınlıktır.
Kesin bir veri olmamakla birlikte nüfuslarının toplamda 500 bin ile 1 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir.
Dünyadaki nüfuslarının neredeyse yarısından fazlası bugün itibariyle Irak’ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde yaşamlarını sürdürmektedir.
EZİDİLERİN DİNİ İNANÇLARI
Ezidilerin dini inançları yaşadıkları ülkelerde birbirinden farklılık gösterse de; Asuri, İrani, Mecusi, Hristiyan ve Müslüman unsurların/pratiklerin zamanla Ezidiliğe dahil edildiği görülmektedir. Bu yönüyle bu inançların bir karışımı olarak görülebilir.
Ezidiler, şeytana taptıkları iddialarını da reddediyor ve kutsal kabul ettikleri Melek Tavus’un, kutsal dinlerin ‘şeytan’ı ile bir bağlantısı olmadığını ifade ediyorlar.
ŞENGAL KATLİAMI
IŞİD mensupları 3 Ağustos 2014’te, Ezidi’lerin yaşadığı Musul’un Şengal ilçesi ve çevresine saldırı düzenlemiş ve işgal etmeye başlamıştı. Binlerce Ezidi’yi öldüren IŞİD, çoğunluğu kadın ve çocuk olmak üzere 6 bin 417 kişiyi ise kaçırdı.
2014’te dönemin Başbakanı, şimdiki Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani’nin talimatıyla IŞİD tarafından kaçırılan Ezidileri kurtarmak için merkezi Duhok’ta bulunan ‘Ezidileri Kurtarma Ofisi’ kuruldu. Bu ofis şu ana kadar kaçırılan 3 bin 509 kişiyi kurtarmayı başardı. Ancak kaçırılanların birçoğunun akıbeti hala bilinmiyor. Bir başka ifadeyle; binlerce Ezidi hâlâ yakınlarını, sevdiklerini, ve dostlarını arayış içerisinde.
IŞİD, kadınları köle pazarlarında satmış ya da militanlarına cariye-köle olarak vermiş, binlerce Ezidiyi katledip toplu mezarlara gömmüş, çocuklarının gözleri önünde babalarının başlarını kesmiştir.
Ezidi Kurtarma Ofisi verilerine göre, 2014’teki katliamla ilintili Ezidilere ait şimdiye kadar seksen tane toplu mezar bulundu.
Birleşmiş Milletler, IŞİD’in 2014 yılındaki katliamında 5 bin Ezidi’nin katledildiğini tahmin etmektedir. Bu sayıyı 10 bine kadar çıkaran kaynaklar bulunmaktadır.
Bu katliamın çoğu, IŞİD’in Şengal bölgesini işgal etmesinin ilk on gününde gerçekleşmiştir.
Kuzey Irak’ta Ezidilerin sığındığı göçmen kamplarından birisi
Bu soykırımdan canlarını kurtarmaya çalışan 450 bin Ezidi göç etmiş, 150 binden fazla Ezidi Şengal Dağı’na kilometrelerce yolu yürüyerek sığınmıştır. Bir kısmı da Suriye’nin kuzeyine ve Irak’ın kuzeyindeki bölgesel yönetime kaçmıştır.
Katliamın üzerinden 7 yıl geçmesine rağmen hala binlerce Ezidi Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ndeki (IKBY) kamplarda yaşamaktadır.
IŞİD’in tüm dünyanın gözü önünde Ezidi’yi topluca katletmesi, kaçırdıklarına ‘savaş ganimeti’ muamelesi yapılarak sistematik işkence ve cinsel saldırıda bulunması büyük bir insani suç olarak kayıtlara geçti.
İşgalin ardından başlatılan operasyon 13 Kasım 2015’te sona erdi. İçinde Ezidilerin de bulunduğu Kürt güçleri, Şengal’i geri aldı.
SOYKIRIM OLARAK TANINMASI
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi tarafından 15 Haziran 2016 tarihinde Ezidilere ilişkin bir rapor yayımlandı. Birleşmiş Milletler Bağımsız Araştırma Komisyonu da BM Güvenlik Konseyi’ne ‘katliamı soykırım olarak kabul edin’ çağrısında bulunmuştur.
IŞİD’in Ezidilere yönelik gerçekleştirdiği katliam, Avrupa ve dünyadaki birçok ülke tarafından ‘Ezidi Soykırımı’ olarak tanınmıştır.
Şubat 2016’da Avrupa Parlamentosu ve Mart 2016’da ABD Temsilciler Meclisi, IŞİD’in Ortadoğu’daki Ezidilere, Hıristiyanlara ve diğer etnik ve dini azınlık gruplarına karşı soykırım yaptığını ilan eden bir kararı oybirliğiyle kabul etmiştir.
Hollanda Parlamentosu, bu yıl 7 Temmuz’da IŞİD’in Ezidi soykırımını resmi olarak tanıdı ve bu konudaki dava ve süreçlerle ilgili kararlar aldı.
16 Temmuz’da ise Belçika Parlamentosu, Dış İşleri Komisyonu tarafından sunulan Ezidi Soykırımına dair karar tasarısını onayladı. Böylece Belçika Ezidi Soykırımını resmen tanımış oldu.
Türkiye’de ise geçen 7 yıla rağmen AKP yönetimi bu katliamı tanımamıştır. Katliamın tanınmasına yönelik HDP’nin verdiği öneriler mecliste kabul edilmemiştir.
Diktatörlükten kaçış: Belaruslu atlet Polonya Büyükelçiliği’ne sığındı
Soykırımın 7. yılı: Ortadoğu’nun en çok zulme uğrayan halklarından Ezidiler yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.
medyabold
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder