Kanada’dan ambargo kararı Türkiye savunmasını nasıl etkileyecek?

Kanada’nın, Türkiye’ye yönelik savunma alanındaki ihracat izinlerini iptal etmesi, Türkiye’nin insansız hava aracı sistemleri başta olmak üzere savunma alanındaki üretimlerinde çok sayıda negatif etkiye neden oldu.

BOLD – Kanada Hükumeti, Dağlık Karabağ başta olmak üzere Suriye ve Libya’daki askeri çatışmalarda Türkiye’nin Kanada teknolojisini kullandığı ve üçüncü ülkelere aktardığı iddialarına yönelik soruşturmayı tamamladı ve Türkiye’ye askeri mal ve teknoloji ihracat izinlerini iptal etti. TM’den Cevheri Güven’in haberine göre karar, Türkiye’nin gelişen İHA sanayisine büyük darbe anlamına geliyor ancak Türkiye’nin Kanada’dan ithal ettiği askeri teknoloji bununla sınırlı değil. Uçak motorlarından elektronik harp sistemlerine kadar pek çok alanda sorunlar başladı.

TÜRK DRONLARININ EN HAYATİ PARÇASI

Türkiye, son dönemde silahlı insansız hava araçlarını; Suriye, Libya ve Dağlık Karabağ’da kullandı ve çatışmanın yönünü değiştiren etkili sonuçlar aldı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar’a ait Baykar firmasının ve kamuya ait TUSAŞ’ın ürettiği silahlı insansız hava araçları, Kanadalı yapımcı Wescam’in elektro-optik (EO) ve kızılötesi (IR) kamera sistemlerini kullanıyor. Yüksek teknoloji ürünü optik sistemler, Baykar tarafından üretilen Bayraktar TB2 İHA‘larda kullanılırken TUSAŞ’ta ise ANKA İHA‘larda söz konusu sistemleri kullanıyor.

Kamuya ait bir şirket olan TUSAŞ’ın ürettiği ANKA serisi silahlı ve silahsız İHA’lar, istihbarat yeteneği de içeren daha kabiliyetli ve pahalı araçlar olduğu için Türkiye dışındaki çatışmalarda kullanılmadı. Ancak Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar’a ait BAYKAR firmasının ürettiği silahlı dronlar, ülkenin girdiği tüm çatışmalarda kullanılıyor.

Kanadalı görüntüleme sistemleri firması Wescam’a ait MX-15D optik sistemi hem Anka hem de Baykar’a ait TB2’de kullanılıyor. Sistem hem yüksek kaliteli EO/IR görüntü aktarımı sağlıyor hem de hedefi otomatik olarak takip edip hedefleme sürecini yönetiyor. Wescam ürünleri hali hazırda Türkiye’nin ithal edebileceği en kaliteli sistem olarak biliniyor.

Baykar, daha fazla silah taşıma ve menzil kapasitesine sahip test aşamasındaki Akıncı tipi İHA’larda da Wescam sistemlerini kullanıyor. Ambargonun uzun sürmesi durumunda Akıncı projesinde büyük aksama olacak.

Türkiye, kendi görüntüleme sistemini geliştirebilmek için diğer bir kamu şirketi olan ASELSAN’ı görevlendirdi. ASELSAN’ın geliştirdiği CATS elektro optik kamera, Wescam ürünlerine göre daha ağır, daha düşük çözünürlüğe sahip ve hedefleme aşamasında da dezavantajları bulunuyor.

Silahlı ve silahsız dronlar Türkiye için aynı zamanda önemli bir ihracat kalemi. Baykar, TB2 silahlı dronlarını Azerbaycan’a sattı. Kanada, bu durumun “Türkiye tarafından verilen son kullanım güvencelerine” aykırı olduğunu belirtse de Azerbaycan tarafı satışı doğruluyor. Azerbaycan hükümeti resmi askeri geçit törenlerinde TB2 dronlarını sergilemekten çekinmiyor.

Baykar, Ukrayna, Suudi Arabistan ve Pakistan’la da satış görüşmeleri yaptığını duyurmuştu ancak Kanada’nın aldığı son karar bu satışların tamamını bloke etti.

4 ADET BOMBARDİER HANGARDA BEKLİYOR

Kanada ambargosunun etkilediği bir diğer alan da Hava SOJ (Stand Off Jammer) Projesi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu elektronik harp özel görev uçaklarının tedarikiyle ilgili proje kapsamında Türkiye geçtiğimiz yıl 4 adet Kanada yapımı Bombardier Global 6000 tipi uçak teslim aldı.

Kanada uçakları teslim etti ancak, Dağlık Karabağ savaşı sonrası Ekim 2020’den beri sürdürdüğü soruşturma nedeniyle bu konuda da işbirliğini durdurdu. Kanada, soruşturmayla birlikte başlayan kısıtlamalar ve ardından gelen iptal nedeniyle uçaklar için gerekli eğitim ve bilgi transferini sağlamadı. Elektronik harp için son derece değerli olan ve Hava Kuvvetlerinin ısrarla istediği dört adet uçak hangarda bekletiliyor.

MİLGEM’E HELİKOPTER PLATFORMU VERİLMİYOR

Türkiye’nin savaş gemisi üretme programı olan MİLGEM de Kanada’nın getirdiği kısıtlamalardan etkilenen başka bir üretim bandı. Hem Türk Deniz Kuvvetleri hem de Pakistan Donanması için korvet ve fırkateyn üretilen projede Kanada, helikopter platformu tedarikçisiydi ancak bu süreç de durduruldu.

EĞİTİM UÇAĞI MOTORU SATIŞI DURDURULDU

Türkiye’nin Kanada’dan aldığı bir diğer önemli ürün; Hürkuş eğitim uçaklarında kullanılan motor.  Pratt & Whitney Canada tarafından üretilen PT6 motorlar, sivil ve askeri uçaklarda yaygın olarak kullanılıyor. Motor tedariki de Kanada’nın aldığı ihracat izinlerinin iptali kapsamında durduruldu.

Kanada’dan ambargo kararı Türkiye savunmasını nasıl etkileyecek? yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.

medyabold