Kayıp 128 milyar dolarda AKP kurmayları bu sorulara cevap veremiyor

Merkez Bankası’nın kaybolan 128 milyar dolarını yine gündeme getiren ekonomi yazarı Uğur Gürses, kamu bankalarından satılan dövizlerle birlikte toplam miktarın 140 milyar doları geçtiğini kaydetti. Gürses, iktidar partisi kurmaylarının döviz rezervi ile ilgili soruları cevaplamaktan kaçındığına dikkat çekti. 

BOLD – Kendi internet sitesinde yayınladığı “128 milyar dolara ne oldu?” başlıklı yazıda paranın akıbetini araştıran ekonomi yazarı Uğur Gürses, yazısında AKP iktidarının rezervle ilgili cevaplaması gereken 15 temel soruyu sıraladı.

SATILAN DÖVİZ BELKİ DE DAHA FAZLA

En başta CHP olmak üzere muhalefet partileri, sivil toplum kuruluşları ve basının 128 milyar dolara ne olduğunun peşinde olduğunu vurgulayan Gürses, ““128 milyar dolar” son 2 yılda Merkez Bankası’nın döviz rezervlerindeki eksilmenin toplamı olarak ifade ediliyor. Belki de daha fazla. Ama bu sayı simgesel olarak yerleşti” dedi. Gürses, siyasi otoritenin emriyle Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin “arka kapı” yöntemleriyle kamu bankalarına aktarılarak, oradan da piyasaya örtülü biçimde satılarak eritildiğini vurguladı.

PANDEMİ DÖNEMİNDE SATIŞLAR HIZLANDI

Damat Berat Albayrak’ın kuru 6.85’te sabitlemeyi savunduğu dönemde 30 milyar dolar eritildiğini belirten Gürses, pandemi ile birlikte satışların arttığına dikkat çekti. Gürses, “Mart-Nisan-Mayıs derken yuvarlayarak yazalım 20-10-10 satışla eritilen tutar 70 milyar dolara ulaştı. Haziran-Temmuz-Ağustos-Eylül’de sırasıyla yuvarlayarak 5-5-10-10 derken 100 milyar dolara erişti. Buna ilave olarak, yine kamu bankaları kendi ceplerinden kendi dövizlerini de sattılar” dedi.

KAMU BANKALARI İLE RAKAM 140 MİLYAR DOLARA ULAŞIYOR

Toplam 102 milyar dolar döviz satıldığını belirten Gürses, “Bir de Merkez Bankası’na girişi olması gereken, döviz kazandırıcı işlemlere verilen reeskont kredilerinden gelecek dövizler var. Bu anılan dönemde, bu dövizlerin girmesi gerekirken rezervi arttırmadığı onların da eritildiği anlaşılıyor. Bunun da kabaca 25-26 milyar dolar olduğu dikkate alınırsa 128 milyar dolara ulaşıyoruz. Fazlası da var; kamu bankalarının kendi ceplerinden sattığı, daha sonra Hazine tarafından üstlenilen 12 milyar dolarlık satış. Bunu da eklersek 140 milyar dolara ulaşıyoruz” dedi.

CEVAPLANMASI GEREKEN SORULARI TEK TEK SIRALADI

“128 milyar nerede?” diyenlerin bu paraların hangi ihtiyaçla, nasıl, kim tarafından, hangi yollarla, ne seviyeden, ne kadar satıldığının açıklanmasını istediklerini ancak iktidar partisi kurmaylarının rezervin piyasa kurundan satıldığına işaret edip soranları cehaletle suçladıklarını vurguladı. Gürses, iktidar partisi kurmaylarının aşağıdaki sorulara yanıt vermeyi es geçtiklerine dikkat çekti.

İşte temel sorular şunlar:

– Satılan, eritilen döviz rezervi miktarı tam olarak ne kadardır? 128 milyar doların üzerinde midir?

– 128 milyar dolarlık döviz rezervleri Merkez Bankası’ndan hangi yollarla çıkarılmıştır?

– Merkez Bankası bu konuda, kendi bünyesi dışında yapılan satışlara ilişkin bir Banka Meclisi kararı, Yönetim Komitesi Kararı almış mıdır?

– Satışlarla ilgili bir Karar Defteri tutulmuş mudur?

– Ülke rezervlerinin finansal güvenliği tehlikeye atacak düzeyde bu kadar eritilmesine siyasi direktif var mıdır? Kim vermiştir?

– Merkez Bankası’ndan çıkarılan dövizler nereye aktarılmıştır?

– Hangi mekanizmalarla satılmıştır? Bankalar arasında mı? Döviz brokerleri aracılığı ile mi? Uluslararası banka ya da finansal kurumların oluşturduğu trading sistemleri aracılığı ile mi?

– Satışa aracılık edenler ‘blind broker’ mıdır? Yoksa alıcı ve satıcı taraflar birbirlerini bilebilecek bir eşleşme ile mi satışlar gerçekleşmiştir?

– Dövizlerin günlük olarak işleyişte satışına kimler karar vermiştir?

– Hangi kurdan ne kadarlık miktarlarla satılmıştır?

– Hangi kurdan ne kadar satılacağına kim/kimler karar vermiştir?

– Satışla alınan TL’ler ne yapılmıştır? Hemen Merkez Bankası’na aktarılmış mıdır? Üzerinden faiz, komisyon elde edilmiş midir?

– Satışların alıcıları bilinmekte midir? Alıcılar biliniyorsa döviz satışları sırasında satıcının aleniyeti ile işlem ilişkisi örtülenmiş midir?

– Blok satışlar yapılmış mıdır? Yapıldıysa kimlere, ne kadar, hangi kurdan satılmıştır?

– Uzlaşmalı, pazarlıklı satış yapılmış mıdır?

– Yapılan satışlardan oluşan kur zararı (Hazine üzerine alınan pozisyonlar dahil) ne kadardır?

 

Kanada’dan ambargo kararı Türkiye savunmasını nasıl etkileyecek?

Kayıp 128 milyar dolarda AKP kurmayları bu sorulara cevap veremiyor yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.

medyabold