Afganistan’da efsanevi komutanın oğlu Taliban’a karşı direniş başlattı: Yeni bir iç savaş mı başlıyor?

Sovyetlere karşı direnişin efsanevi komutanlarından Ahmed Şah Mesud’un oğlu Ahmed Mesud, Pençşir Vadisi’ndeki direnişe önderlik ediyor.15 Ağustos’ta Kabil’e giren Taliban, Afganistan’da sadece Pençşir Vadisi’ne saldırmamıştı. Pençşir Vadisi’ndeki Taliban karşıtı güçlerin örgüte karşı uzun süre direnmesi beklenmiyor. Ancak batılı ülkeler 2001 öncesinde olduğu gibi Taliban karşıtı güçlere ciddi anlamda destek verirse ülkedeki iç savaş ortamı uzun yıllar sürebilir.

BOLD ANALİZ – 1979 yılında Afganistan’ı işgal eden Sovyetler Birliği 1989 yılında ülkeden çekilmiş ve ülke 1996 yılına kadar kanlı bir iç savaş yaşamıştı. 1996 yılında Taliban, Kabil’e girmiş ancak Pençşir Vadisi’ndeki Kuzey İttifakı 2001 yılındaki ABD işgaline kadar Taliban’a direnmiş ve bölgede kontrolü elinde tutmuştu.

ABD ve NATO askerlerinin Mayıs ayında çekilmeye başlamasının ardından Taliban, önce kırsalda ilerlemiş ve ardından 6 Ağustos’ta ilk vilayet merkezini almıştı. Afgan Ordusu’nun hiçbir direniş göstermemesi sonucu Taliban, 15 Ağustos’ta da Kabil’e girmişti.

Ancak Taliban, bugüne kadar bir bölgeye, 1996 -2001 yılları arasındaki dönemde de ele geçiremediği Kuzey’deki Pençşir Vadisi’ne saldırmadı.

Taliban, Afganistan eski Devlet Başkanı Hamid Karzai ve ülkeden kaçan Devlet Başkanı Eşref Gani’in yardımcılarından Abdullah Abdullah’ı bölgeye göndererek bölgedeki güçlerin direnmeden Taliban’a teslim olmasını istedi. Ancak red cevabı alınca Taliban, bölgeye saldırmaya başladı.

EFSANEVİ KOMUTAN’IN OĞLU ÖNDERLİK EDİYOR

‘Pençşir Aslanı’ lakaplı efsanevi komutan Ahmed Şah Mesud

Pençşir Vadisi’ndeki Taliban karşıtı güçlere Sovyetlere karşı direnişin efsanevi komutanlarından Ahmed Şah Mesud’un oğlu Ahmed Mesud önderlik ediyor.

‘Pençşir Aslanı’ lakaplı Ahmed Şah Mesud, 1996-2001 yılları arasında da Taliban’a karşı direnen Kuzey İttifakı’nın en önemli komutanlarından biri idi.

Pencşir, Taliban karşıtlarının önemli kalesi olarak biliniyor.

Taliban, ülkedeki 34 vilayet merkezinin 33’ünü kontrolüne alırken Kabil’in kuzeyindeki Pencşir, tüm ilçeleriyle beraber henüz Taliban hakimiyetine girmeyen tek Afganistan vilayeti durumunda.

Ayrıca yerel grupların Kabil, Parvan, Kapisa, Maydan Wardak gibi vilayetlerdeki az sayıda ilçeyi kontrol ettiği biliniyor.

Pencşir’in, dağlık ve engebeli arazi koşulları nedeniyle ele geçirilmesinin zor olduğu belirtiliyor.

Ahmed Mesud, Pencşir vilayetinde oluşturulan yerel grupların başında bulunduğunu açıklayarak halka ‘Taliban’a karşı savaşma’ çağrısı yapmıştı.

TALİBAN, SAVAŞÇILARINI PAZAR GÜNÜ BÖLGEYE GÖNDERDİ

Bölgedeki güçlerin komutanı Ahmed Mesud, Pazar günü yaptığı açıklamada Taliban’la masaya oturarak barış için uzlaşmayı umduğunu; ancak bunun için “Taliban’ın aşırılıkçı uygulamalarından vazgeçmesi” gerektiğini, vazgeçmemesi halinde Afgan ordusunun eski üyelerinin ve milislerin de dahil olduğu kendisine bağlı özel birliklerin savaşmaya hazır olduğunu söyledi:

“Taliban’ın bundan sonra ilerlenecek tek yolun müzakere olduğunu anlaması için çabalıyoruz. Bir savaş çıkmasını istemiyoruz.”

Ancak görüşmeler bir sonuca ulaşmayınca Taliban, Pazar günü yüzlerce savaşçısının Pençşir’e doğru yola çıktığını duyurdu.

Taliban’ın Twitter hesabından Arapça yapılan açıklamada, “İslam Emirliği’nin yüzlerce mücahidi yerel yönetim barışçıl bir şekilde teslim olmayı reddettiği için Pencşir vilayetine doğru yola çıktı.” denildi.

TALİBAN KARŞITI GÜÇLER, 3 KASABAYI ELE GEÇİRDİ

Kuzeyde Pençşir Vadisi’ne yakın bir başka bölgedeki yerel milis güçler, Taliban’a karşı savaşarak Bağlan vilayetindeki üç kasabada kontrolü ele geçirdi.

Afganistan’ın ‘Tolo News’ kanalının yerel kaynaklarına dayandırdığı haberinde, yerel gruplar ile Taliban güçleri arasında şiddetli çatışmaların yaşandığı ve her iki tarafın da ağır kayıplar verdiği belirtildi.

Çatışmalar sonucu başkent Kabil’in kuzeyindeki Bağlan vilayetine bağlı Pule Hisar, Deh Salah ve Andarab ilçelerinin kontrolünün eski yönetime bağlı güçler ve yerel gruplara geçtiği bildirildi.

Üç ilçede ağırlıklı Tacikler olmak üzere yaklaşık 100 bin kişi yaşıyor.

Büyük ölçüde Peştun etnik tabanına dayanan Taliban’ın Kabil’i kontrolüne almasının ardından bunun taraflar arasında yaşanan ilk çatışma olduğu belirtildi.

TALİBAN’A KARŞI DİRENEBİLİR Mİ?

Efsanevi komutan Ahmed Şah Mesud’un oğlu Ahmed Mesud

Ahmed Mesud, merkezi olmayan ve kapsayıcı bir hükümete açık olduğunu; Taliban tarafından dayatılan her türlü rejimle savaşacağını duyurmuştu.

Taliban’ın kontrolü büyük oranda ele geçirdiği son birkaç hafta içinde dağılan Afgan ordusunun bazı askerleri, silahlarıyla birlikte Pençşir’e giderek Mesud’un birliklerine katıldı.

Ancak uzmanlar, Pençşir’in topyekün bir Taliban saldırısına karşı duramayacağını düşünüyor.

İsveç’te yaşayan bağımsız araştırmacı Abdul Sayed, Fransız haber ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada “Taliban Penşçir’i her yandan kuşattı ve Mesud’un oğlunun birkaç aydan fazla direnebileceğini sanmıyorum. Şu anda gerçekten güçlü bir desteği yok” diye konuştu.

YENİ BİR İÇ SAVAŞ MI YOLDA?

Uzmanlar Ahmed Mesud’a çok şans vermese de Taliban’a karşı olduğu bilinen Batılı ülkeler 1996-2001 yılları arasında olduğu gibi Pençşir’deki güçlere destek verirse ülke uzun yıllar sürecek yeni bir iç savaş sarmalına girebilir.

Afganistan’ın Devlet Başkanı Eşref Gani, Taliban Kabil’e girdiği gün yurt dışına kaçmıştı. Yardımcılarından Emrullah Salih de Taliban’a teslim olmamış durumda.

Kabil düşmeden önceki hafta eski Kuzey İttifakı’nın önemli isimlerinden Özbek General Raşid Dostum da Afganistan’a gitmiş ancak Mezar-ı Şerif’in düşmesi sonrası Özbekistan’a kaçmıştı.

Pençşir’de oluşan yapı eğer bu önemli isimleri de bünyesine katabilirse Taliban’a karşı önemli bir direniş noktası doğabilir.

Ancak bu kez batılı ülkeler 1996’daki dönemine göre Taliban yönetimini kabullenme konusunda daha ılımlı görünüyor. Taliban da kendini uluslararası kamuoyu ve iç kamuoyunda kabullendirmek için ılımlı mesajlar veriyor.

Afganistan’da uzun yıllar sürecek yeni bir iç savaşı kimse istemiyor gibi görünüyor. Ahmed Mesud’a şu ana kadar destek çıkan da olmadı.

Ancak Taliban’a karşı içeride ve dışarıda hoşnutsuzluk artarsa ve Ahmed Mesud önemli bir güç olarak kendini ispatlayabilirse uluslararası kamuoyunun fikri de değişebilir.

Afganistan’ın 1 trilyon dolarlık değerli madenlerini Çin mi işletecek?

Afganistan’da efsanevi komutanın oğlu Taliban’a karşı direniş başlattı: Yeni bir iç savaş mı başlıyor? yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.

medyabold