İstanbul’da ölü bulunan Azeri aktivist Mammadov’a ne oldu?

Aliyev heykelinin üzerine “Köle Bayramınız Kutlu Olsun” yazdığı için iktidarın hedefi haline gelen Bayram Mammadov, 15 gün önce İstanbul’da ölü bulundu. Ölüm nedeni hala açıklanmayan ve ailesine çelişkili bilgiler verilen Mammadov kimdir, başına ne geldi?

SEVİNÇ ÖZARSLAN | BOLD ANALİZ

Azeri, solcu aktivist Bayram Mammadov’un 2 Mayıs 2021’de İstanbul Haydarpaşa Garı kıyılarında ölü bulundu. Ölümünün üzerinden iki haftadan fazla zaman geçmiş olmasına rağmen yetkililer, ölüm nedeniyle ilgili doğru dürüst bir açıklama yapmadı. Ailesine de bilgi vermedi. Başına ne geldi, öldü mü öldürüldü mü, bir cinayete mi kurban gitti, sorumluları kim? Cevapsız birçok soru var.

26 yaşındaki Bayram Mammadov, uyuşturucu kullandığı iddiasıyla 2016’da Bakü’de tutuklandı. Ancak asıl neden bu değildi. Aliyev ailesini eleştiren bir slogan yazdığı için birdenbire iktidarın hedefi haline geldi. Daha o zaman 22 yaşında bir gençti. Üniversitede okuyordu. Her türlü baskıya ve diktatörlüğe karşı bir duruş sergiliyordu.

Azerbaycan’da her yıl 10 Mayıs Gül Bayramı olarak kutlanıyor. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in babası, eski Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in doğum günü olan bugünde bütün şehir çiçeklerle süsleniyor. Muhalif kimliğiyle tanınan Mammadov 9 Mayıs 2016’ta, yani çiçek bayramından bir gün önce bir arkadaşıyla birlikte Bakü merkezdeki Aliyev heykelinin üzerine “Köle Bayramınız Kutlu Olsun” yazdı. “Gül Bayramınız Kutlu Olsun” cümlesine nazire yaparak iktidarın politikalarını eleştirdi.

Bayram Mammadov, olaydan bir gün sonra 10 Mayıs 2016’da tutuklandı. Üç yıl boyunca cezaevinde korkunç işkencelere maruz kaldı. Herkesin gözü önünde heykelden özür dilemesi istendi. Uyuşturucu kullanıyor diye tutukladıkları insana yazdığı slogan nedeniyle işkence yapıldı.

Heykelin üzerinde “Qul Bayramınız Mübarak” yazıyor. Azerice kul, köle anlamına geliyor.

10 yıl hapis cezasına çarptırılan Mammadov, 2019’da çıkan af kapsamında tahliye edildi. Mammadov hapisten çıkar çıkmaz haksız yere tutuklandığı ve işkence gördüğü için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurdu. AİHM, Şubat 2020’de Mammadov’un haksız yere tutuklandığına hükmetti ve kendisine 30 bin euro manevi tazminat ile masraf ve giderler için 6 bin euro ödenmesine karar verdi.

Bayram Mammadov, bu parayla İstanbul’a okumaya karar verdi. Kasım 2020’de Kadıköy’e yerleşti. Üniversiteye girmek için İngilizce öğreniyordu. Ancak 2 Mayıs’ta ölü bulundu. Mammadov’un İstanbul’da ansızın ölmesi ve ölüm nedenini açıklamaması bir cinayete mi kurban gittiği şüphesini kuvvetlendiriyor.

KADIKÖY POLİSİNİN AÇIKLAMASI ÇELİŞKİLİ

Berlin Türk Büyükelçiliği önü, basın açıklaması, 16 Mayıs 2021.

26 yaşındaki Bayram Mammadov’un ölüm nedeninin araştırılması için Berlin Türk Büyükelçiliği’nin önünde 16 Mayıs 2016’da bir basın açıklaması yapıldı. Mammadov’un ölümünün şüpheli olduğunu söyleyen Azeri solcu aktivistler, Türk Büyükelçiliği’nden “Bayram Mammadov’un ölümü tarafsız bir şekilde soruşturulmalı.  Evinden olay yerine kadar olan bölgedeki güvenlik kameralarının görüntüleri kamuoyuna sunulmalı. Resmi açıklamalarla tanık ifadelerindeki çelişkiler aydınlatılmalı. Adli tıp raporu açıklanmalı.” taleplerinde bulundu.

Basın açıklaması yapan Azeri aktivistler, Kadıköy polisinin açıklamalarının da çelişkili olduğunu ifade ediyor. Mammadov’un cesedi Haydarpaşa Garı kıyısında bulundu. Ancak tanıklar cansız bedeninin Moda kıyılarında bulunduğunu söylüyor. İstanbul’daki Azeri arkadaşlarının araştırmaları da bu yönde. Polis, Mammadov’un denize düştüğünü ve çıkmaya çalışırken boğulduğunu iddia ediyor. Ailesi ve arkadaşları ise onun iyi yüzme bildiğini söylüyor.

CESARETİN SEMBOLÜ OLDU

Bayram Mammadov, Haydar Aliyev’in heykeline “Qul Bayramınız Mübarak” (Köle Bayramınız Kutlu Olsun) yazarak aslında Aliyev yönetiminin dayattığı korku duvarını yıktı. Aliyevlerin gücünün simgesi haline gelen, onların dokunulmazlığını halka dayatan bu heykelin dokunulabilir olduğunu gösterdi. Bir çiçek bayramından ziyade diktatörlüğe övgü olan Gül Bayramı dört yıldır Azerbaycan’da kutlanmıyor. Bunu 22 yaşında bir genç başardı ve Bayram Mammadov, Azerbaycanlılar için korkusuzluğun ve cesaretin sembolüne haline dönüştü.

İstanbul’da ölü bulunan Azeri aktivist Mammadov’a ne oldu? yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.

medyabold