Suriye iç savaşı nedeniyle 2011’den itibaren büyük bir göç dalgasıyla karşılaşan Türkiye, Afganistan’daki iç savaş nedeniyle yeni bir göç dalgası tehdidiyle karşı karşıya. Afganistan’da Taliban’ın ilerlemesi nedeniyle Türkiye’ye her gün bin Afgan göçmenin girdiği belirtiliyor.
BOLD – Suriye’deki iç savaşın şiddetlendiği 2015-2016 yıllarında Türkiye büyük bir mülteci krizi yaşadı ve yıllardır ortalama 3 milyondan fazla Suriyeli mülteciye bakmak zorunda kaldı.
Şimdi yeni bir mülteci krizinin ayak sesleri gelmeye başladı. Türkiye-İran sınırından her gün bine yakın Afganlı mültecinin Türkiye’ye giriş yaptığı belirtiliyor.
TALİBAN’IN İLERLEYİŞİ SÜRÜYOR
Afganistan’da ABD dahil NATO güçlerinin çekilişi neredeyse tamamlanmak üzere. ABD Başkanı Joe Biden, 31 Ağustos tarihi itibariyle bütün Amerikan askerlerinin Afganistan’dan çekilmiş olacağını açıkladı.
Bazı NATO üyesi ülkeler de çekilme işlemini tamamlarken, diğer ülkeler asker çekme işlemini tamamlamak üzereler. Bu çekilme sürecinde Taliban da Afgan ordusuna karşı daha fazla alan elde etmeye başladı.
Taliban’ın açıklamalarına göre örgüt, Afganistan’ın yüzde 85’ini kontrol ediyor. Afgan hükümeti ise bu iddiayı yalanlıyor. İddiayı bağımsız olarak teyit etmekse mümkün değil.
Ülkedeki bazı yetkililer ise Taliban’ın Afganistan’daki 400 bölgenin üçte birinden fazlasını kontrol ettiği görüşünde. Bunlara İran sınırındaki ve ülkenin en doğusunda, Çin sınırındaki bazı bölgeler de dahil.
Bir süredir ülkeden çıkmaya devam eden Amerikan askerleri, bu hafta başında, Afganistan operasyonu için kritik önemdeki, on binlerce askeri barındıran, operasyonların merkezindeki Bagram Hava Üssü’nden de sessizce çekildi.
Taliban militanlarının açıklamasına göre örgüt İran sınırındaki İslam Kale ve Türkmenistan sınırındaki Torkundi sınır kapısını ele geçirdi.
Iranian media have widely shared this video, reportedly showing Taliban fighters taking down the flag of Afghanistan at the Islam Qala border crossing. pic.twitter.com/2s1SBeOoTq
— Kian Sharifi (@KianSharifi) July 9, 2021
Paylaşılan videolarda da Taliban güçlerinin Afganistan bayrağını bu iki sınırdaki gümrük kapılarından indirdiği görülüyor.
İslam Kale, ülkenin en büyük ticaret yollarından biri. İran’a açılan bu kapıdan hükümete aylık 20 milyon dolar gelir geliyordu. Torkundi sınır kapısı ise Türkmenistan’la ticaret yapılabilen iki kapıdan biri.
Bazı haberlere göre Taliban, Herat’taki beş bölgeyi hiç çatışmadan ele geçirdi.
Bu hafta başında Taliban’ın ilerleyişi karşısında 1.000’den fazla Afgan ordusu askeri, ülkenin kuzey doğu komşusu Tacikistan’a kaçmıştı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova da Cuma günü yaptığı açıklamada, Taliban’ın Afgan-Tacik sınırının üçte ikisini ele geçirdiğini duyurdu. Tacikistan, olaylar sonrası Afganistan sınırına 20 bin asker gönderme kararı aldı.
BİNLERCE KİŞİ YOLLARDA
Afganistan Mülteciler ve Geri Dönüşler Bakanlığı kayıtlarında, son 3 ayda ülkedeki Taliban saldırıları sonucu 130 binden fazla kişinin evlerini terk ederek güvenli bölgelere göç ettiği açıklandı.
Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre de Taliban saldırıları nedeniyle yılbaşından bu yana 223 bin Afgan evlerini terk etmek zorunda kaldı, bu sayı sadece geçen hafta 56 binin üzerindeydi.
Kayıtlara göre en fazla göç, savaşın şiddetlendiği Kuzey Afganistan’da yaşandı. Bu vilayetlerde Taliban’ın saldırılarının arttığı ve insanların göçe zorlandığı ifade edildi.
Taliban alan kazandıkça, Suriye’den sonra en çok mülteci üreten ikinci ülke olan Afganistan’dan yeni bir göç dalgası başlaması bekleniyor. Afganistan’dan İran ve Pakistan yönüne göç dalgası başlarken, Afganların İran’dan sonraki ikinci durağı ise Türkiye.
İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (İGAM) Başkanı Metin Çorabatır’a göre, Taliban’ın ülke yönetimini tamamen ele geçirdikten sonra cezalandırılmaktan korkan özelikle kentli kesim ülkeyi terk etmeye başladı. Hürriyet gazetesine konuşan Metin Çorabatır, bu kesimin Türkiye’ye gelmenin yollarını aradığını söylüyor:
“Afganistan’da Kabil hükümetinin dayanamayacağı endişesi var ve bu durum insanları göç etmeye itiyor. Bunlar arasında Kabil hükümetinin memurları, öğrenciler, yüksek düzeyli çalışanlar da var”
Metin Çorabatır’a göre bu kişiler Türkiye üzerinden Avrupa’ya geçmek yerine vize alarak yasal bir şekilde Türkiye’de güvenli bir gelecek kurmak istiyor.
Temmuz ayı başında CHP’li 25 milletvekili Afganistan’dan gelen göçmenlerin Türkiye’de yaşadığı sorunların araştırılması için TBMM Başkanlığı’na önerge vermişti.
Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun hazırladığı önergede Afganistan’dan gelen kaçak göçmenlerin Türkiye’ye Van sınırından giriş yaptıkları, burada insan kaçakçıları tarafından farklı illere götürülüp çalıştırıldıkları vurgulandı.
GÜVENLİK GÜÇLERİ: HERGÜN 500-1000 GÖÇMEN TÜRKİYE’YE GİRİYOR
Hürriyet gazetesi, güvenlik birimlerini kaynak göstererek yaptığı haberinde, Afganistan’dan her gün 500 ile 1000 arasında göçmenin yasa dışı yollardan Türkiye’ye giriş yaptığını yazdı.
Habere göre, İran üzerinden Türkiye’ye ulaşan Afganların çoğu 16 ile 25 yaşları arasında erkeklerden oluşuyor ve yaya olarak yaptıkları bir aylık yolcuğun ardından Türkiye’ye ulaşıyorlar.
Van’ın Erçiş ilçesinde çekildiği iddia edilen videoya göre İran’dan gelen Afgan kaçak göçmenler Türkiye’ye toplu olarak giriş yaptılar. pic.twitter.com/lnjefpAclX
— RUSEN || Press (@RusenPress) July 9, 2021
Öte yandan Afganistan’da bozulan güvenlik durumu, Türkiye’nin son bir yıldır uygulamaya başladığı “gönüllü” geri gönderme programını da olumsuz etkiliyor. Kayıtsız göçmenleri vakaya göre değişen miktarlarda para karşılığında geri göndermeyi amaçlayan programa ilgi yok.
Suriyelilerden sonra Türkiye’de 500 bini aşan sayı ile en çok Afgan göçmen-sığınmacı bulunuyor. Resmi rakamlara göre, 2020 yılında sadece Van üzerinden Türkiye’ye giriş yaparken yakalanan sığınmacı sayısı 500 bin oldu. Yakalanan Afganlar başta Erzurum olmak üzere çevre illerdeki geri gönderme merkezlerine alınıyor, buradan da Erzurum, Ağrı, Gaziantep ve İzmir’den Kabil’e düzenlenen seferlerle ülkelerine geri gönderiliyor.
İSTANBUL HAVALİMANINDA SIKIŞIP KALAN AFGAN AİLE
Bu arada Afganistan’da Taliban saldırısı altındaki Herat şehrinde yaşayan 16 kişilik bir aile, Taliban güçleri tarafından ölümle tehdit edildikten sonra kaçtıkları İstanbul Havalimanı’nda mahsur kaldı.
22 Haziran’dan bu yana havalimanında bulunan aile uluslararası koruma başvurusu yaptıklarını ancak başvurularının dikkate alınmadığını savunuyor.
Aileden biri geçtiğimiz aylarda Taliban güçleri tarafından öldürülünce aile kaçmaya karar vermiş. Aile, Kabil’e geçip oradan da havayoluyla 22 Haziran’da istanbul’a gelmiş ancak Türkiye’ye alınmayınca havalimanında yaşamaya başlamış.
Aile bireyleri, Türk makamlarının kendilerini havalimanında beklettiğini ve geri dönmeye zorladıklarını belirtiyor. Ancak aile geri döndüklerinde Taliban’ın kendilerini öldüreceğini belirterek buna karşı çıkıyor.
Erdoğan’ın Afganistan planı: Suriyeli silahlı muhaliflere ‘özel güvenlik şirketi’ ile paravan
Türkiye’ye ikinci göçmen dalgası tehdidi: Taliban saldırıyor, Afganlar kaçıyor yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.
medyabold
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder