Kuzey İrlanda’da “1916 Ayaklanması” eyleminde bir gazeteci öldürüldü

Kuzey İrlanda’nın Derry kentinde İrlandalı cumhuriyetçilerin İngiliz egemenliğine başkaldırdığı 1916 Paskalya Ayaklanması’nın yıl dönümü kapsamında düzenlenen eylem sırasında 29 yaşındaki gazeteci Lyra McKee vurularak yaşamını yitirdi.

Kuzey İrlanda polisi, McKee’nin ölümünün “terör” kapsamında soruşturulduğunu, olayın arkasında ‘Yeni IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu)’ örgütünün olduğundan şüphelenildiğini açıkladı.

DUP’TAN KINAMA MESAJI

Sinn Fein’in Kuzey İrlanda lideri Michelle O’Neill ve İngiltere ile birlik yanlısı Protestanları temsil eden Demokratik Birlik Partisi (DUP) lideri Arlene Foster yaptıkları açıklamalarla saldırıyı kınadı.

Görgü tanıkları Derry’de dün gece yaşanan olaylarda polis araçlarına molotofkokteylleri atıldığını, bazı noktalarda da silah sesleri duyulduğunu söyledi.

Derry’de ocak ayında adliye binası önünde bombalı araçla saldırı düzenlenmiş ancak olayda can kaybı yaşanmamıştı.

BAŞKALDIRININ TARİHİ…

İngiliz imparatorluğunun ilk sömürgesi İrlanda adasından Birleşik Krallık’ın elinde kalan kısmı teşkil eden Kuzey İrlanda, 1960’lı yıllardan 1998’e kadar bağımsızlık taraftarları ile İngiltere ile birlik yanlıları arasındaki çatışmalara sahne oldu. 40 yıla yayılan ve “Sorunlar” diye anılan yıllarda 3 bin 500 civarında kişi hayatını kaybetti.

1998’de imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması ile çatışmalar büyük oranda sonlanırken Kuzey İrlanda’da çatışan tarafların ortaklığına dayalı bir bölgesel yönetim kurulması üzerinde anlaşıldı.

Belfast Anlaşması olarak da bilinen metinler, Kuzey İrlanda’da bugün yürürlükte olan bölgesel yönetimin temelini oluşturuyor.

Kuzey İrlanda önceki yıl ocak ayında patlak veren hükümet krizinin ardından erken seçime gitti ancak bugüne kadar hükümet kurulamadı.

Sınırlı özerkliği düzenleyen anlaşmaya göre, bölgesel hükümetin bağımsızlık ve birlik yanlısı en büyük iki partinin güç paylaşımına dayalı olarak kurulması gerekiyor.

İngiltere ile birlik yanlılarının en güçlü temsilcisi konumundaki Demokratik Birlik Partisi (DUP), İngiltere Başbakanı Theresa May’in azınlık hükümetine dışarıdan destek veriyor.

İrlanda’nın en eski partisi olan Sinn Fein adanın bağımsızlığı için İngiltere’ye karşı verilen mücadelenin de öncüsü olmuştu. Her iki İrlanda’da da faal durumda olan parti, Kuzey İrlanda’daki özerk yönetimin de ortağı konumunda.

kronos