TÜRK-İŞ Araştırmasının Nisan 2019 ayı sonucuna göre:
– Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2,106.89 lira,
– Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 6,862.82 lira ve
– Evli olmayan-çocuksuz bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 2,600.60 lira olarak hesaplandı.
TÜRK-İŞ araştırmasına göre, bir ayda mutfak harcaması için yapılması gereken tutar 93 lira arttı. Yılın ilk dört ayının sonunda mutfal harcamalarına eklenen yük 166 liraya ulaştı. İnsan onuruna yaraşır bir yaşam için dört kişilik bir ailenin yapması gereken toplam harcama tutarı ise son bir ayda 302 lira arttı. Yılbaşına göre aile bütçesine gelen ek yük 540 lira olarak hesaplandı. Son bir yıl itibariyle mutfağa gelen ek yük 427 lira olurken, dört kişilik ailenin geçim maliyetindeki artış 1,389 lira oldu. Anayasa gereği tespitinde çalışanların geçim şartları göz önünde bulundurulan asgari ücret günlük 67.36 lira ve aylık net 2,020.90 lira oldu. Asgari ücretin, işçiler ile ailelerinin ihtiyaçlarını dikkate alarak yeterli düzeyde belirlenmediği gün geçtikçe ortaya çıkmaktadır. Diğer bir ifadeyle, yaşanan yüksek fiyat artışlarının bir bedeli çalışanların karşı karşıya kaldığı olumsuz geçim şartlarıdır. Ülkede mevcut asgari ücretin sosyal güvenlik primine temel olan ortalama işçi gelirine oranı oldukça yüksektir. Bu durum, ücretlerin ortalama olarak asgari ücret seviyesinde yoğunlaştığını ve bir anlamda, çalışan yoksulluğunun yaygınlığını ortaya koymaktadır. Elde edilen gelir ile yapılması gereken harcama arasındaki fark giderek açılmaktadır. TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim 2019 Nisan ayında şöyle açıklandı:
– Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 4.61 arttı.
– Yılın ilk dört ayı sonunda fiyatlardaki artış yüzde 8.54 oldu.
– Gıda enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış yüzde 25.39 oldu.
– Yıllık ortalama artış yüzde 20.81 oldu.
TÜRK-İŞ’in diğer bulguları şöyle sıralandı;
– Süt, yoğurt, peynir grubunda; indirim bu ay sona erdi ve aybaşından itibaren ürünlerin ortalama fiyatları artış yönünde gelişme gösterdi.
– Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta; bir süredir fiyat artışı ertelenen ve tanzim satış mağazalarıyla kontrol altında tutulan kırmızı et fiyatı arttı. Hesaplamada dikkate alınan kıyma et fiyatı aynı kalırken, kuşbaşı etin fiyatındaki artış mutfak harcamasına olumsuz yansıdı. Hesaplamam dışında tutulan bonfilenin kilogram fiyatı markette 88 lira oldu. Av mevsimi sona eren balığın fiyatı biraz artış gösterdi. Tavuk fiyatında da bu ay artış oldu. Sakatat fiyatı -ciğerdeki artış dışında- değişmedi. Yumurta fiyatı markette yine geriledi ve fakat pazarda aynı kaldı. Bakliyat ürünlerinde (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) bu ay etiketlerde önemli bir değişiklik olmadı.
– Sebze-meyve fiyatlarında beklenen gerileme henüz görülmedi. 2019 yılının Şubat ayında 6.58 lira olan ortalama yaş sebze-meyve fiyatı Mart’ta 7.02 lira olarak hesaplanmış ve bu ay yüzde 5.70 artışla 7.42 liraya yükseldi. Tanzim satışlarının sona ermesiyle özellikle kuru soğan fiyatı yükselmeye devam etti, patates fiyatı bu ay artmasa da önceki aylara göre yükselen fiyatını korudu. Tarla ürünlerinin devreye girmesiyle sebze kilogram fiyatında artış olmadı ve geçen ayın fiyatı geçerli olurken, meyve fiyatında artış söz konusu oldu. Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazarda yaygın bulunan mevsim ürünleri esas alındı.
– Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; sürekli ertelenen ve fakat başkentte seçim sonrası uygulanması beklenen ekmek zammı gramajı düşürüldü ve 200 gram ekmeğin fiyatı 1.25 lira oldu. Çalışanların günlük beslenmesinde ağırlıklı yeri olan ekmeğin fiyatındaki artış aile bütçesine ağır yük getirdi. Un, makarna, irmik fiyatı da artış gösterirken, pirinç ve bulgur fiyatı değişmedi.
– Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı fiyatında artış görülürken, margarin ile zeytinyağı ve ayçiçeği yağında önemli bir fiyat değişikliği olmadı. Zeytin fiyatı -yeşil ve siyah zeytin ortalaması olarak- bu ay fazla değişmedi. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb.) ürünlerinden fındık ve ayçekirdeği fiyatı arttı. Baharat (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatı bu ay da değişmedi. Şeker, bal, reçel, pekmez ile salça fiyatı yine aynı kaldı, tuz fiyatı ise arttı. Çay fiyatında ayarlama dikkati çekti, ıhlamur fiyatı aynı kaldı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder