Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Emrah Şener, “Türk bankacılık sistemi ciddi likidite açığı içinde. 3-4 yıldır likidite açığı hiç olmadığı kadar yükseldi” dedi.
BOLD – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkan Yardımcısı Şener, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Teklif’in görüşmelerinde milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Bankanın yedek akçesine ilişkin düzenlemeye yönelik soru üzerine Şener, Merkez Bankasının kar etmesinin sistemden çekilen bir likidite olduğunu, sistemden nakit çekilişinin bir sorun oluşturmaması gerektiğini belirtti.
Merkez’in yüksek tutarlı karlarının aynı zamanda sistemden yüksek tutarlı likidite çekilişleri anlamına geldiğine işaret eden Şener, sözlerini şöyle sürdürdü:
PİYASA İŞLEMLERİYLE KAR EDİYOR
“Bu miktarlar bütün yıl boyunca büyüdükçe, bankaların günün sonunda tekrar Merkez Bankasından daha büyük bir likidite açığını temin için bir fonlamayla gelmeleri anlamına geliyor. Çünkü Merkez Bankasının kar elde etme şekli piyasadan yaptığı işlemler üzerinden gerçekleşiyor. Bu işlemlerden biri de bankaların ihtiyacı olan parayı, gecelik ya da haftalık vadelerde verdiğiniz zaman bu Merkez Bankasının karı haline dönüşüyor.
Bizim yaptığımız kar, bankacılık sisteminden elde ettiğimiz bir gelir. Sistemden bu likiditeyi çekmenin, sisteme belirli maliyetleri oluyor. Bu maliyetler, Merkez Bankasının karlı olduğu zamanlarda daha da yükseliyor. Likidite konusu son yıllarda çok yüksek miktarlara ulaştı. Şu anda bankacılık sistemi, ortalama 100 milyar lira likidite için her gece Merkez Bankası’na gelip bu fonlamasını gidermek zorunda.
İhtiyat akçesiyle ilgili, bunun bilançomuzda kalmak yerine sisteme bir şekilde dahil olması, likidite açığının pozitif yönde etkilenmesi olarak bakıyoruz. İhtiyat akçesi piyasaya çıksa bile, hala sistemin fonlama açığı 100 milyar lira civarında devam ettiği için bunun gelebileceği miktar tekrardan 60-70 milyar liralarla, halen çok yüksek rakamlar olacak. Türk bankacılık sistemi ciddi likidite açığı içinde, bunun sisteme geri dönüşünün likiditeye pozitif etkilerini öngörüyoruz.”
SON İKİ YILDA OLAĞANÜSTÜ ARTIŞ VAR
Şener, 3-4 yıldır likidite açığının hiç olmadığı kadar yükseldiğine vurgu yaptı.
Milletvekillerinin, “İhtiyat akçesi daha önce yük getirmiyor muydu, neden şimdi bu düzenleme getirildi?” sorusuna Şener, “4 sene önce sorsaydınız sanırım 5-6 milyardan bahsederdim. Kar miktarı eklenerek devam ediyor son iki yılda olağanüstü artış gösteriyor” şeklinde yanıt verdi.
Teklif sahibi olan AKP Aydın Milletvekili Mustafa Savaş, bankacılık sektöründe risk ve getirinin kardeş olduğunu, Merkez Bankasının karlılığına bakıldığında ise hiçbir riske girmeden muazzam bir karlılığının görüldüğünü söyledi.
Savaş, Merkez Bankasında oluşan bu karın Hazine’ye aktarılmasının, Hazine’nin borçlanma ihtiyacını, faizleri de aşağı çekecek bir durum olduğunu belirtti. Savaş, Merkez Bankasının 2018 yıl sonu karının 66 milyar lira olduğunu, bu yılın ilk 6 aylık karının 20-25 milyardan aşağı olmayacağını, yedek akçede biriken paranın son dönemde 46 milyar lira olduğunu öne sürdü.
“MERKEZ BANKASININ KAR ETMESİ, EKONOMİNİN DÜZGÜN YÖNETİLMEDİĞİ ANLAMINA GELİR”
İYİ Parti Ankara Milletvekili ve eski Merkez Bankası başkanı Durmuş Yılmaz, Merkez Bankasının AŞ. statüsünde, para basan bir kuruluş olduğunu, yedek akçeye ihtiyacı olmadığını dile getirdi.
Merkez Bankasının kar elde etmesinin övünülecek bir şey olmadığını anlatan Yılmaz, bunun, karşıdaki özel sektörün zararı, kar elde ettiği yıl ekonomide sorun olduğu, ekonominin düzgün yönetilmediği anlamına geldiğini belirtti.
“BU PARA SİZİ KISA VADEDE CENNETE KOYACAK, ARKASI CEHENNEM”
Ekonomiye yardım yapılmak isteniyorsa bu düzenlemenin yapılmasını ancak bankanın yedek akçe biriktirmeyip Hazine’ye alınmamasını, silinmesini, likiditenin piyasaya çıkmamasını öneren Yılmaz, “Bu para sizi kısa vadede cennete koyacak, arkası cehennem bilin. Çözümden ziyade problem üretecek, bu para ülkeye zarar verecek, iyilik yapmayacak” değerlendirmesinde bulundu.
“ANAYASA MAHKEMESİNDEN DÖNER”
CHP İstanbul Milletvekili Akif Hamzaçebi, “O zaman faizleri düşürün, banka bu kadar kar elde etmesin” dedi.
Merkez Bankasının AŞ. olduğuna, ihtiyat akçesini Genel Kurul kararıyla dağıttığına dikkati çeken Hamzaçebi, “Siz teklifle el konulur diyorsunuz, bunun adı zorbalıktır. Bu Anayasa Mahkemesinden yarın döner” diye konuştu.
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Tayyip Erdoğan’ın Murat Çetinkaya’yı talimatlarına uymadığı için görevden aldığını hatırlatarak, bu konuyla ilgili soru yöneltti.
2.5 yıldır bu görevde bulunduğunu, karar alma mekanizmalarında dışarıdan herhangi bir baskıyla karşılaşmadığını söyleyen Şener, “Benim aldığım aile terbiyem, başta anneme, aileme, bu ülkenin güzel insanlarına sorumluluğum gereği yarın görevden alınacağımı bilsem bile geceli gündüzlü çalışmaya devam ederim. 2.5 yıl içinde hiçbir şekilde ne talimat ne baskıyla karşılaştım. Görevimi çok rahat şekilde yerine getirdim” diye konuştu.
medyabold
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder