Seçilmiş ABD Başkanı Joe Biden, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın görüşme talebine bir aydır cevap vermiyor. Erdoğan, hükumet içinde NATO ve Amerika ile ilişkilerini koruma çabasıyla dikkat çeken Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ı devreye soktu.
BOLD – ABD seçimleri boyunca son ana kadar Cumhuriyetçi aday Donald Trump’ın seçimleri kazanacağına ilişkin umutlarını koruyan Tayyip Erdoğan, Biden’a tebriklerini en son ileten liderlerden biri oldu. turkishminute.com’un aktardığına göre Biden’ın kazandığının netleşmesinin ardından Erdoğan’ın danışmanları Aralık ayı içinde görüşme talebiyle Biden’ın ofisine ilettiler ancak haftalar geçmesine rağmen görüşme talebine geri dönüş yapılmadı.
Türkiyeli yetkililer, bölge ile ilgili politikalarda Biden yönetiminin Trump yönetiminden çok farklı olacağı konusunda hemfikir. Erdoğan’ın görüşme talebi kabul edilmeyince devreye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar girdi. Akar, fırtınalı ilişkilere rağmen ABD yönetimi ve NATO ile bireysel ilişkilerini koruma konusunda hükümet içerisindeki en hassas isim. Akar, Türk Silahlı Kuvvetlerinin eski Genelkurmay Başkanı olması nedeniyle de NATO ve Pentagon’la çalışma prensiplerine hakim.
“PATIROT’U İSTİYORUZ”
Akar, Erdoğan’ın Biden’la randevu talebini farklı biçimde yenileyerek, Türk-ABD ilişkilerindeki gerilimin temeli olan Rusya’dan satın alınan S-400 hava savunma sistemi konusunu yeniden açtı. Akar, Türkiye’nin ABD’den Patriot hava savunma sistemi almak istediğini, kesilen görüşmelerin yeniden başlamasını talep ettiklerini söyledi.
Akar’ın “Patriot istiyoruz” sözleri ABD yönetimine uzatılmış milyarlarca dolarlık bir barış eli. Akar, sözlerinin devamında ABD’nin S-400 nedeniyle uyguladığı CAATSA yaptırımlarına da atıf yaparak “Şimdi biz hasım mıyız? Biden döneminde ABD’nin bu kararını gözden geçirmesini ve normalleşmeye geçmeyi bekliyoruz.” dedi.
F-35 programına da yeniden dönmek istediklerini belirten Akar, S-400’lerin F-35’in çalışmasına soruna teşkil edeceği görüşüne katılmadığını belirtti ve diyalog ile bu sorunların giderilebileceğini, S-400’lerin geri gönderilmesi gibi bir talebin ise sıkıntı vereceğini belirtti.
“ABD ile ortak yapabileceğimiz işler var, hem iki ülkenin hem NATO hem bölge ve dünya yararına.” diyen Akar, yeni göreve başlayacak olan Biden yönetiminin yaptırım kararını gözden geçirip normalleşmeye geçilmesinin önemli olduğunu belirtti. Ancak Akar, S400’ün ikinci paketinin alımı için Rusya ile görüşmelerin sürdüğünü de doğruladı.
AKAR’I ENDİŞENLENDİREN GELİŞMELER
Eski bir genelkurmay başkanı olarak Hulusi Akar’ı ABD ile ilişkileri normalleştirme konusunda istekli yapan gelişmelerden birisi de Türkiye’nin komşusu Yunanistan’ın başlattığı güçlü silahlanma adımları.
Yunan hükümeti 14 Ocak’ta Fransa’dan 18 adet Rafale savaş uçağı alımına ilişkin 2.5 milyar euroluk paketi Meclis’ten geçirdi. Hükümetin Eylül ayında açıkladığı dev savunma programı kapsamındaki Rafale alımları, Yunanistan’ın Ege ve Akdeniz hava sahasında Türkiye’ye karşı üstünlük sağlama hedefinin önemli bir parçası. Diğer parçası ise F-35 alımları. Yunanistan, 24 adet F-35 savaş uçağı satın almak üzere Kasım ayında ABD’ye niyet mektubu göndererek resmi başvuru yapmıştı. ABD yönetimi başvuruya olumlu yanıt verdi.
F-35 programından çıkartılan Türkiye, Yunanistan karşısında hava gücünde dezavantajlı konuma gerilerken; Yunanistan ile ABD arasındaki savunma alanındaki ilişkiler ise her geçen gün ilerliyor.
Akar, geçtiğimiz yıl yaptığı iki açıklamada Yunanistan’ın çılgınca silahlanmaya başladığını söyleyerek tepki göstermişti.
Erdoğan, Biden’in yemininden önce İsrail, Avrupa Birliği, Suudi Arabistan ve Yunanistan’a yönelik bir dizi teklifte bulundu. Erdoğan, Türkiye’nin halen ciddi gerilimler yaşadığı bu ülkelerle yeniden diyalog başlatmak istediğini belirtti. Erdoğan’ın özellikle Yunanistan konusunda aniden değişen istekli tavrı, ülke içerisinde eleştirilere neden oldu.
AKP’NİN DÜŞÜNCE KURULUŞU TEMKİNLİ
Cumhurbaşkanı Erodoğan’ın partisi AKP’nin düşünce kuruluşu olarak bilinen Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Biden döneminde ilişkilerin Trump dönemindeki kadar rahat olmayacağına ilişkin bir görüş yayınladı.
SETA direktörlerinden Kemal İnat’ın imzasını taşıyan görüşe göre Trump, başkanlığı dönemince Türkiye ile ABD arasındaki ilişkileri en az hasarla yürütmeyi başardı.
İnat, ilişkilerin Trump döneminde kötüleştiğini kabul ederken, bununla ilgili Obama döneminden kalan bürokrasiyi suçluyor:
“Amerikan güvenlik bürokrasisi ile Kongre’nin büyük kısmı, Obama döneminden devraldıkları Türkiye karşıtlığını Trump’ın başkanlığı döneminde tırmandırdılar.”
Hükumetin stratejisini belirleyen kuruluş olma özelliği de taşıyan SETA’nın sayfasında Twitter’ın Trump’ın sosyal medya hesaplarını askıya almasına tepki gösteren iki makale de bulmak mümkün. Buna karşın Biden döneminde ilişkilerin pozitif yöne evrilebileceğine ilişkin SETA’nın bir öngörüsü bulunmuyor.
medyabold
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder