Ekonomik olarak zor bir süreçten geçen Türkiye ekonomisi, salgın nedeniyle büyük bir darbe aldı. Sanayi üretimi çakılırken, işsizlik arttı, cari açık da rekor seviyelere çıktı.
BOLD – AKP iktidarının ekonomideki yanlış uygulamalarının ardından gelen salgın, ekonomiyi kâbusa sürükledi. TL değer kaybederken, işsizlik arttı, üretim ise tarihi düşüş yaşadı. Uzmanlar, bu süreçten çıkışın kolay olmayacağının altını çiziyor.
SANAYİ ÜRETİMİNDE REKOR DÜŞÜŞ
Türkiye İstatistik Kurumunu (TÜİK) “Sanayi Üretim Endeksi, Nisan 2020” raporuna göre, nisan ayında geçen yılın aynı ayına kıyasla genel sanayi üretimi yüzde 31.4 azaldı. Sanayinin alt sektörlerine bakıldığında düşüş, madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 14.5, imalat sanayisinde yüzde 33.3, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımında yüzde 14.9 azaldı.
ULAŞIMDA YÜZDE 78’LİK DÜŞÜŞ YAŞANDI
Nisan ayında genel sanayi üretiminde endeks değeri 76.4 puana geriledi. Bu endeks en son Ocak 2013’te 76 puana kadar düşmüştü. Yine Nisan 2020 verilerine, imalat sanayisinin itici gücü olan alt sektörlere bakıldığında en dikkat çekici düşüşler yüzde 77.6 ile motorlu kara taşıtı, yüzde 60.3 ile giyim, yüzde 32.5 ile plastik, yüzde 25 ile ana metalde görüldü. Yine nisanda, yıllık bazda “dayanıksız tüketim malı” üretimi yüzde 31.5, “dayanıklı tüketim malı” üretimi yüzde 49.3, “ara malı” üretimi yüzde 27.9 ve “sermaye malı” üretimi yüzde 42.9 düştü.
BİR AYDA 5.1 CARİ AÇIK MEYDANA GELDİ
Merkez Bankasının Nisan 2020 ödemeler dengesi verilerine göre, 209 yılı nisan ayında 469 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabında, bu yılın aynı ayında 5.1 milyar dolar açık gerçekleşti. İlk 4 aylık cari açık da 12.8 milyar dolara ulaştı. Bu rakam geçen yılın aynı döneminde 885 milyon dolardı. Bunun sonucunda nisan ayı itibarıyla son 12 aylık cari işlemler açığı 3.3 milyar dolara çıktı. Mart 2020’de bu 1.3 milyar dolar fazla şeklindeydi.
NET AÇIK 2007 SEVİYELERİNDE
Ödemeler dengesi kapsamında yer alan hizmet dengesinde, uzun yıllar sonra ilk kez 240 milyon dolarlık net açık verildi. Verilere göre, bu tür en son açık 2007 yılı aralık ayında gerçekleşmişti. Bu bozulmanın ana nedeni turizm gelirlerinin durması. Nisan ayında seyahat gelirleri ve giderleri resmi olarak “0” oldu. Ayrıca resmi rezervlerdeki gerileme de ilk 4 ayda 25.1 milyar dolar oldu.
GIDA DIŞI SATIŞLAR DÜŞTÜ
TÜİK’in “Ciro Endeksleri, Nisan 2020” raporuna göre toplam ciro endeksi yıllık yüzde 20.9 azaldı. Bu kapsamda yıllık sanayi endeksi yüzde 24.9, inşaat endeksi yüzde 19.6, ticaret endeksi yüzde 17.4, hizmet endeksi yüzde 23.9 azaldı. Yine “Perakende Satış Endeksleri, Nisan 2020”ye göre, sabit fiyatlarla perakende satış hacmi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19.3 azaldı. Gıda dışı satışlar yüzde 36.7, otomotiv yakıtı satışları yüzde 20.1 azalırken gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 12.5 arttı.
DÜZELME YILLAR ALACAK
Verileri sosyal medya hesabından değerlendiren Prof. Dr. Veysel Ulusoy, “Nisan ayı sanayi verileri arz şokunun yanında uzun dönemli bir talep daralmasının göstergesi. Yüzde 30’lara varan işsizlik ile aynı oranda ekonomik küçülme şu an Türkiye’nin acı gerçeği. Perakende sektörü de işsizlik gibi küçüldü. Potansiyel büyümeyi ve istihdamı yerine koymak yıllar alacak. Yeni bir sanayi, yeni bir tarım politikası gerekiyor” dedi.
medyabold
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder