İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün insan hakları raporunun Türkiye bölümünde başta Hizmet Hareketi olmak üzere terör soruşturmalarındaki hak ihlalleri tek tek sıralandı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), 2019 yılı insan hakları raporunu bir basın toplantısıyla kamuoyuna sundu. Raporda Türkiye’deki pek çok terör davasının ikna edici kanıttan yoksun olduğu belirtildi.
Raporda Türkiye’ye birçok konuda eleştirler getirildi.
İlk olarak siyasi gelişmeleri değerlendiren İnsan Hakları İzleme Örgütü, 24 Haziran 2018 seçimlerinin Olağanüstü Hal döneminde yapıldığını hatırlattı. Raporda, seçimin “medya sansürleri” ve hükümetin “düşman” ve “muhalif” kabul ettikleri kişilere yönelik baskıları altında gerçekleştiği belirtildi.
Halen Türkiye’de birçok gazeteci ve siyasinin hapiste olduğu, cumhurbaşkanlığı adayı Selahattin Demirtaş’ın seçime tutuklu olarak katılabildiği kaydedildi.
YÜRÜTME GÜCÜNÜ DENGELEYECEK MEKANİZMALAR BULUNMUYOR
2017’deki referandum ile geçilen Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde, yürütme gücünü dengeleyecek “kontrol ve denge” mekanizmalarının bulunmadığı belirtilen raporda, sistemin meclisin gücünü azalttığı ve cumhurbaşkanına yargıdaki atamalarda geniş yetki verdiği vurgulandı.
OLAĞANÜSTÜ HAL KALKTI, YERİNE BENZERİ YASALAR GETİRİLDİ
Olağanüstü Hal uygulamasının 2018’de yürürlükten kaldırılmasına rağmen Ağustos ayında meclisten yeni terörle mücadele yasalarının çıktığı ve bu yasaların yetkililere olağanüstü hal dönemindeki gibi geniş yetkiler verdiği belirtildi.
Bu yasaların zaten geniş yetkilere sahip valilere toplanma ve yürüyüş konuları ile seyahat özgürlüğünü kısıtlayacak yetkiler verdiğine işaret edildi.
Yeni yasaların yöneticilere devlet görevlilerini ve hatta hakimleri işten atma için 3 yıl daha idari yetki verdiği, bu yasalarla gözaltı süresinin 12 güne kadar uzatıldığı ifade edildi.
Devletten atılan 130 binden fazla memurun durumunu inceleyen Olağanüstü Hal İşlemleri Komisyonu’nun incelediği 36 binden fazla kişiden 2 bin 300’ünü göreve döndürdüğü, 88 bin 660 kişinin incelemesinin sürdüğü bildirildi.
TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN BEŞTE BİRİ TERÖRLE SUÇLANIYOR
Terör suçlamalarının geniş şekilde devam ettiği belirtilen raporda, Adalet Bakanlığı rakamlarına göre 2018 Haziran ayı itibariyle hapishanelerdeki tutuklu ve hükümlülerden 5’te birinin (246 bin 426 kişiden 48 bin 924’ü) terör suçlarından dolayı hapishanelerde bulunduğu kaydedildi.
Terör suçlarından cezaevinde bulunanlar arasında gazeteciler, devlet memurları, öğretmenler, politikacılar, polis memurları ve askerlerin bulunduğu ifade edildi.
HAPİSHANELERDEKİ YAKLAŞIK 49 BİN KİŞİDEN 34 BİNİ CEMAAT İDDİASI İLE CEZAEVİNDE
Terörle alakalı suçlardan cezaevinde bulunan 48 bin 924 kişiden 34 bin 241’inin “FETÖ iddiası” ile hapiste tutulduğu, 10 bin 286 kişinin PKK iddiası ile bin 270 kişinin ise İŞİD iddiası ile hapiste tutulduğu belirtildi.
TERÖRİZM DAVALARINDA ‘YETERLİ SUÇ VE TERÖR FAALİYETİ DELİLİ’ YOK
İnsan Hakları İzleme Örgütü, terörizm davalarının çoğunda yeterli “suç faaliyeti” delili ve makul sayılır “terör faaliyeti” delilinin bulunmadığını vurguladı.
TUTUKLULUK BİR “ÖN CEZALANDIRMA” GİBİ KULLANILIYOR
Yıllık raporda, terör iddiası ile suçlananların tutukluluk sürelerinin uzun olduğu ve bu durumun “tutukluluğun” “bir ön cezalandırma” gibi kullanıldığı endişesi yarattığı belirtildi.
2016’daki darbe girişimi ile ilgili Adalet Bakanlığı verilerine göre 2018 Haziran ayı itibari ile 2 bin 177 kişinin suçlandığı ve bin 552 kişinin ilk etapta beraat ettiği ifade edildi.
Darbe davaları ile ilgili şu ana kadar kesinleşen bir karar olmadığı hatırlatıldı.
TÜRKİYE GAZETECİLERİ HAPSETMEDE HÂLÂ LİDER
Raporda, Türkiye’nin gazetecileri hapsetmede hâlâ lider olduğu ve 175 gazeteci ve medya çalışanının rapor yazıldığı sırada tutuklu olduğu veya terör suçları nedeniyle hapis cezası çektiği belirtildi. Ayrıca yüzlerce gazetecinin mahkemesinin sürdüğü ancak tutuklu olmadıkları ifade edildi.
GAZETECİLERE YÖNELİK ‘POLİTİK’ DAVALAR DAYANAKTAN YOKSUN; YAZILAR DELİL KABUL EDİLİYOR
Türk medyasının çoğunun bağımsız olmadığı ve hükümet çizgisinde olduğu vurgulandı.
2018 yılı içierisinde birçok gazeteciye yönelik “politik davalarda” kararlar verildiği, gazetecilerin şiddeti teşvik etmeyen yazdığı haberler ve yorumlarının delil olarak kullanıldığı, dayanaktan yoksun terör örgütü ve darbe bağlantısı iddiaları ile gazetecilerin mahkum edildi raporda belirtildi.
Kürt gazetecilerin gözaltına alınmaya ve tutuklanmaya devam ettiği ve bölgeden eleştirel haberler yapmasının engellendiği ifade edildi.
Web sitelerinin kapatılması ve site içeriklerinin yayından kaldırılması uygulamalarının da Türkiye’de devam ettiği kaydedildi.
Sosyal medya paylaşımları nedeniyle binlerce kişi hakkında dava açıldığına işaret edilen raporda, Wikipedia’nın Türkiye’de hala kapalı olduğu hatırlatıldı.
OHAL SONRASI TOPLANTI VE YÜRÜYÜŞLERE GETİRİLEN ENGELLEMELER ‘BELİRGİNLEŞTİ’
HRW Raporu, 2018’de toplantı ve yürüyüşlerin keyfi şekilde yasaklandığı, OHAL sonrası çıkarılan yasalarla getirilen düzenlemeler sayesinde valilerin toplantıları engellemelerinin özellikle belirgin hale geldiğini vurguladı.
TÜRKİYE’DE 1 500 AVUKAT YARGILANIYOR
Türkiye’de içerisinde insan hakları savunucularının da bulunduğu bin 500 avukatın yargılandığını vurgulayan Rapor, “Bu kişilerin durumları sanıkların haklarının ve adil yargılamanın dramatik şekilde erozyona uğradığının altını çizmektedir.” dedi.
TÜRKİYE PANORAMASI: İŞKENCE, KÖTÜ, ACIMASIZCA, İNSANLIK DIŞI VE ONUR KIRICI MUAMELE
Türkiye’de hala gözaltı ve tutuklama sırasında işkence, kötü, acımasızca, insanlık dışı ve onur kırıcı muamele suçlamalarının sürdüğü, bu iddialara ilişkin yeterli soruşturma eksikliğinin derin endişe yarattığı kaydedildi.
2017 yılında 6 kişinin istihbarat ajanları tarafından kaçırılarak bilinmeyen bir yere götürülmesi ve aylar süren “zorla tutulmadan” sonra salınması konusunda hala bir etkin soruşturma yürütülmediği belirtildi.
FETHULLAH GÜLEN TAKİPÇİLERİ YASAL SÜREÇ İŞLEMEDEN YURTDIŞINDAN TÜRKİYE’YE KAÇIRILDI
Türkiye’nin Fethullah Gülen’i ve çoğu öğretmen takipçilerinin iadesini sağlamak için hala çalıştığı belirtilen raporda, adil bir yasal süreç olmadan, Türk istihbarat ajanlarının Kosova ve Moldova’daki güvenlik güçlerinin desteğiyle Gülen Cemaati mensuplarını yakalayıp Türkiye’ye getirdiği, ardından tutuklanarak hapse attığı kaydedildi.
Raporun uluslarası etkiler başlığı altında Avrupa Birliği – Türkiye ilişkilerinin hala kötü olduğu ve üyelik mizakerelerinin durduğu ifade edildi. ABD’nin papaz Andrew Brunson dışında Türkiye’deki insan hakları ihlalleri konusunda fazla sesini yükseltmemesi de eleştirildi.
medyabold“Türkiye’de insan hakları ihlali olmadığından emin misiniz Leyla Hanım!”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder