23 Haziran 2021 Çarşamba

AB Ankara’yı yeni mülteci anlaşmasına iknaya hazırlanıyor

Avrupa Birliği’nin Türkiye’nin Suriyeli sığınmacılara 2024 yılına kadar ev sahipliği yapması karşılığında Türkiye’ye 3,5 milyar euro vermeyi planlıyor. AB, ayrıca anlaşma karşılığında liderler zirvesi sonuç bildirgesine de Ankara’nın ‘ağzına bir parmak bal’ şeklinde isimlendirilebilecek ifadeler yerleştirmeyi düşünüyor.

BOLD – Reuters haber ajansı, Avrupa Birliği’nin (AB), Türkiye’nin Suriyeli sığınmacılara 2024 yılına kadar ev sahipliği yapmaya devam etmesi için 3,5 milyar euroluk yeni bir fon oluşturmaya hazırlandığını yazdı. AB ayrıca Brüksel’de perşembe-cuma günü gerçekleştirilecek zirvenin sonuç bildirgesine de Ankara’yı memnun edecek bazı ifadeler koymayı düşünüyor.

İki AB diplomatına dayandırılan haberde, Türkiye’nin yanı sıra Ürdün, Lübnan ve Suriye’yi de içeren mali yardım paketinin toplamda 5,77 milyar euroya tekabül ettiği belirtildi. Paket kapsamındaki paranın hükümetlere değil, insani yardım projelerine aktarılması planlanıyor. Bu planla AB’ye yeni bir sığınmacı akınının önlenmesi ve Suriye’deki iç savaş bitene kadar zaman kazanılması hedefleniyor.

Yaklaşık 3,6 milyon Suriyeliye ev sahipliği yapan Türkiye, AB fonlarının doğrudan hükümete aktarılmasını talep ediyor.

Ancak özellikle Türkiye’nin giderek kötüleşen insan hakları karnesinden rahatsız olan AB liderleri, bu talebe sıcak bakmıyor. AB liderleri ayrıca Ankara’yı sığınmacıları pazarlık unsuru olarak kullanmakla suçluyor. Türkiye ise bu suçlamayı reddediyor.

ZİRVE ÖNCESİ DİPLOMASİ TRAFİĞİ ARTTI

Avrupa Birliği (AB) liderler zirvesinin gerçekleştirileceği Perşembe günü yaklaşırken Almanya merkezli olarak AB’de yeni bir mülteci mutabakatı için diplomasi trafiği artmıştı.

Önce Alman Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Türkiye ile yeni bir mülteci mutabakatına ihtiyaç olduğunu ifade etmiş, ardından AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bu konuyu görüşmüştü.

Ardından Ursula von der Leyen ile görüşen Almanya Başbakanı Angela Merkel de Türkiye’ye Suriyeli sığınmacıları misafir ettiği için her türlü desteğin verilmesi gerektiğini ifade etmişti.

Almanya, AB ile Türkiye arasında 2016 yılı Mart ayında imzalanan ilk mülteci mutabakatının en büyük destekçilerinden biri olmuştu.

Uluslararası insan hakları kuruluşları ise ilk sığınmacı mutabakatının mültecilerin uluslararası anlaşmalardan doğan haklarını ihlal ettiğini belirterek anlaşmayı sert şekilde eleştirmişler ve iptal edilmesi yönünde çağrı yapmışlardı.

AVRUPA PARLAMENTOSU’NUN ONAYI ŞART

Avrupa Komisyonu tarafından sunulan 3,5 milyar euroluk fon önerisinin Perşembe günü Brüksel’de yapılacak zirvede 27 AB ülkesinin liderleri tarafından da desteklenmesi bekleniyor.

Türkiye ile Mart 2016’da yapılan sığınmacı anlaşması kapsamında taahhüt edilen 6 milyar euroluk fon için gerekli olan ödeme, kısmen ve doğrudan AB hükümetleri tarafından karşılanmıştı. Ancak bu kez oluşturulacak fonun tamamı AB’nin ortak bütçesinden karşılanacak. Bu nedenle fon için Avrupa Parlamentosu’nun da onayı gerekiyor.

“ANKARA’NIN AĞZINA BİR PARMAK BAL”

Brüksel’de gerçekleştirilecek zirvenin sonuç bildirgesinin taslak metnine ulaşan Reuters, AB liderlerinin Perşembe günü, tıkanan görüşmelerin yeniden canlandırılması amacıyla Brüksel’in “bir dizi ortak çıkar alanında işbirliğini artırmak” için Ankara ile ilişkileri geliştirmeye “hazır” olduğunu duyuracağını bildirdi.

AB ile Ankara arasında 2016’da yapılan anlaşmada, Türkiye 6 milyar euro mali yardım karşılığında, Ege Denizi’ni geçerek yasa dışı yolla Yunanistan’a giren göçmenleri geri almayı kabul etmişti. AB ayrıca “tüm beklentilerin karşılanması” kaydıyla Türkiye vatandaşlarına vize muafiyeti getirilmesi ve Ankara ile yürütülen üyelik müzakerelerelerinin hızlandırılması için taahhütte bulunmuştu.

Ancak Türkiye’nin kötüleşen insan hakları karnesi, AB ile Türkiye arasında Doğu Akdeniz, Ege, Kıbrıs ve Libya’da yaşanan krizler ve Türkiye’nin vize muafiyeti için şartları tamamalayamaması nedeniyle bu konularda hiçbir ilerleme kaydedilmemişti.

Bu dönemde Türkiye ile AB arasında müzakerelerde ilerleme kaydedilmesi bir yana daha da gerileme yaşanmış ve AB tarafından müzakerelerin tamamen askıya alınması çağrıları artmıştı.

Zirve sonuç bildirgesine ekleneceği ifade edilen paragrafın da kağıt üzerinde kalmaktan öteye geçmesi beklenmiyor.

 

AB ile Türkiye arasında ilerleme kaydedilmesi beklenen tek alan ise Gümrük Birliği’nin yenilenmesi. 1996 yılında imzalanan Gümrük Birliği anlaşmasının yetersiz olduğunu ve ihtiyaçları karşılamadığını AB de Türkiye de ifade ediyor.

 TÜRKİYE’YE BU ZAMANA KADAR NE ÖDENDİ

Resmi verilere göre, Türkiye’de geçici koruma statüsüne sahip kayıtlı Suriyelilerin sayısı şu anda 3 milyon 600 bin civarında bulunuyor.

Londra merkezli Overseas Development Institute (ODI) adlı düşünce kuruluşunun 2016 yılında yayınladığı bir çalışmaya göre Avrupa Birliği’nin 28 ülkesi 2016 yılında yaklaşık 2,5 milyon mülteci için 25,5 milyar Euro harcama yaptı.

Aynı dönemde 28 AB ülesi içinde mültecilerin yaklaşık yarısı (1,3 milyon) Almanya’da idi ve Almanya bu mülteciler için 13,3 milyar Euro harcama yaptı.

Avrupa Birliği ise 2016 yılında mülteci mutabakatı kapsamında Türkiye’ye 6 milyar Euro taahhüt etmişti. (Mutabakatta 6 milyar euronun ne kadar süre ile verildiği belirtilmiyor)

Sonuç olarak, mültecilerin ortaya çıkardığı sosyal ve siyasi problemleri bir kenara bırakılırsa, Avrupa Birliği 2016 yılında 2,5 milyon mülteci için harcadığı 25 milyar Euro’nun dörtte birini yani 3 aylık harcamasını Türkiye’ye vererek Türkiye’nin ortalama 3 milyon Suriyeli mülteciyi 6 yıl ülkesinde bakmasını sağlamış oldu.

Bu rakamlar, bu yükün yarısını üstlenen Almanya’nın yeni bir mülteci mutabakatı konusunda neden bu kadar çok istekli olduğunu ve Angela Merkel hükumetinin bütün insan hakları ihlallerine ve uluslararası alanda AB’yi zora sokacak dış politika hamlelerine rağmen Türkiye’deki Erdoğan yönetimi ile çalışmayı sürdürdüğünü de açıklamaya yetiyor.

Avrupa Türkiye ile yeni mülteci mutabakatı peşinde: AB’nin anlaşmadan karı ne?

AB Ankara’yı yeni mülteci anlaşmasına iknaya hazırlanıyor yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.

medyabold

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder