Taliban, iktidarı ele geçirdiği Afganistan’ın geçici hükümetini açıkladı ve ülkenin bir ‘İslam Emirliği’ olduğunu ilan etti. Daha önce kapsayıcı bir hükumet kurulacağını açıklayan Taliban’ın kabinesindeki isimlerin tamamı örgüt yöneticilerinden oluştu. Başbakan ve İçişleri Bakanı ise ABD’nin arananlar listesinde. ABD Dışişleri Bakanlığı, ‘durumu not ettiğini’ ifade etti.
BOLD ANALİZ – Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid, Afganistan’ın yeni geçici hükümetini açıkladı. Hükümetin başına 2013 yılında ölen örgütün kurucusu Molla Ömer’e yakın isimlerden Molla Hasan Ahund’u getiren Taliban, kabineye seçtiği isimlerle uluslararası toplumun çağrılarına kulak asmadığını gösterdi.
ABD tarafından terör örgütü olarak tanımlanan Hakkani örgütünün kurucusunun oğlu Siraceddin Hakkani’nin içişleri bakanlığına getirildiği açıklandı. Yıllardır Afganistan’da büyük saldırılar düzenleyen ve Taliban içinde bir yapılanma olan Hakkani örgütü, Taliban’ın aksine ABD tarafından ‘terör örgütleri’ listesine alınmıştı.
Başbakan Molla Ahund ve İçişleri Bakanı Hakkani, Amerikan Federal Soruşturma Bürosu’nun (FBI) arananlar listesinde bulunuyor.
Kabinede hiç kadın bakan da yer almıyor.
BAŞBAKAN YARDIMCILARI VE DİĞER BAKANLAR
Başbakan yardımcılıklarına ise örgütün kurucularından ve siyasi ofisinin başındaki Molla Abdülgani Baradar ve Maulvi Abdüsselam Hanefi üstlenecek.
Baradar, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesine yönelik anlaşmayı imzalayan isimdi.
Baradar 2020’de dönemin ABD Başkanı Trump ile telefonda konuşarak, bir ABD başkanıyla konuştuğu bilinen ilk Taliban üyesi olmuştu.
Örgütün kurucusu Molla Ömer’in oğlu Molla Muhammed Yakub Savunma Bakanı ve Molla Fazıl Ahun Genelkurmay Başkanı olarak atandı. Dışişleri Bakanlığı’na da Emir Han Muttaki getirildi.
Yakup Taliban’ın siyasi kanadının liderliğini yapmış, ABD ile geçen yıl imzalanan çekilme anlaşmasının müzakerelerinde yer almıştı.
Maliye Bakanı Molla Hidayet Bedri, Adalet Bakanı ise Abdül Hakim İshakzai olarak açıklandı.
Kabinede bir Kadın Bakanlığı bulunmuyor. Taliban’ın üst düzey yöneticilerinden, Kültür Komisyonu Başkanı Ahmedullah Vasik, neden hiç kadın bakan olmadığı sorusuna “Bu henüz nihai Kabine değil” yanıtını verdi.
Taliban sözcüsü Mücahid de tüm atamaların vekaleten yapıldığını söyledi ancak geçici hükümetin ne kadar görev yapacağını belirtmedi.
Uluslararası toplum, kurulacak hükümette Taliban dışı isimlerin de olması için çağrı yapıyordu. Ancak açıklanan isimler, Taliban’ın bu yönde bir taviz vermediğini ortaya koydu.
ÖRGÜT LİDERİ KABİNEDE YER ALMADI, MESAJ YAYINLADI
Taliban’ın lideri konumundaki Heybetullah Ahundzade ise Kabine’de bir rol üstlenmemiş gözüküyor.
Ahundzade hükümetin açıklanmasının ardından yaptığı bir yazılı açıklama ile, yeni iktidarın İslami kurallara ve şeriata uyması gerektiğini söyledi.
İngilizce yayınlanan mesajda yöneticilerin ülke çıkarlarını korumasını, ‘barış, refah ve gelişmenin’ güvence altına alınmasını istedi. Bu, Ahundzade’nin Taliban iktidarındaki ilk mesajı oldu.
BAŞBAKAN MOLLA HASAN AHUND
Molla Muhammed Hasan Ahund, Taliban’ın güçlü karar alma organı olan Rehberlik Şurası’nın (Liderlik Konseyi) uzun zamandır başkanlığını yapıyor. 1996 ile 2001 yılları arasında Taliban’ın son yönetimi sırasında önce dışişleri bakanı, ardından başbakan yardımcısı olarak görev yaptı.
Taliban liderliğindeki birçok kişi gibi, Ahund da hareketin münzevi ilk lideri Molla Muhammed Ömer’e yakınlığıyla biliniyor. Reuters haber ajansına bilgi veren bir Taliban kaynağı, Ahund’un hareket içinde, özellikle de dini lideri Heybetullah Ahundzade tarafından büyük saygı gördüğünü söyledi.
Bazı gözlemciler, 60’lı yaşlarının ortalarında olduğuna inanılan Ahund’u, dini bir liderden çok politik bir isim olarak görüyor. Liderlik Konseyi üzerindeki kontrolu da Ahund’a askeri konularda söz hakkı veriyor.
Başbakan Molla Ahund, Amerikan Federal Soruşturma Bürosu’nun arananlar listesinde bulunuyor. Ahund aynı zamanda Birleşmiş Milletler’in yaptırım listesinde de yer alıyor.
BAŞBAKAN YARDIMCISI BARADAR
Başbakan yardımcısı olarak atanan Molla Abdülgani Baradar, Taliban’ın kurucularından biri. Baradar 2001’de Pakistan’a kaçmış, 2010’da ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) ve Pakistan terörle mücadele güçlerinin ortak düzenlediği baskında Karaçi kentinde yakalanmıştı.
Eski Başkan Donald Trump yönetimi 2018’de Taleban’la barış görüşmeleri yürütürken Pakistan’ı Baradar’ı serbest bırakması için ikna etmişti. Katar’ın başkenti Doha’daki görüşmeler sırasında Taliban’ın müzakere heyetinin başında olan Baradar, 2020 yılı Eylül ayında o dönemde ABD Dışişleri Bakanı olan Mike Pompeo’yla da görüşmüştü.
2020’de ABD Başkanı Donald Trump’la yaptığı telefon görüşmesi ise bir Taliban yöneticisinin bir ABD başkanıyla bilinen doğrudan ilk temasıydı.
Örgütün kurucusu Molla Ömer’in bacanağı ve en yakın arkadaşı olması hasebiyle kurucu lider kendisine ‘baradar’ yani ‘kardeş’ diye hitap etti. Bu nedenle ‘Molla Baradar’ lakabıyla anıldı.
Yeni kurulacak hükümetin başına getirilmesi bekleniyordu ancak başbakan yardımcılığına atanması şaşkınlıkla karşılandı.
ABD NE DEDİ?
3 haftadır beklenen kabinenin açıklanması sonrası ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Açıklanan listedeki isimlerin tümünün istisnasız Taliban üyeleri ya da onlara yakın kişiler olduğunu ve kabinede hiçbir kadın bulunmadığını not ettik” denildi.
Açıklamada ayrıca, “Listedeki bazı şahısların ilişkileri ve geçmişleri de bizi kaygılandırıyor” ifadesi yer aldı.
ABD’nin Taliban’ı, “sözleriyle değil icraatıyla değerlendireceğinin” de altı çizildi.
Washington, Taliban’dan, yabancı uyruklu kişiler ve gereken belgeleri almış Afgan vatandaşlarının ülkeyi güvenle terk etmesine imkan verme sözünü tutmasını bekliyor.
ABD, Afganistan’ın yeni yönetiminin diğer uluslararası radikal gruplarla ilişkilerini de yakından izleyecek.
IŞİD’in Avrupa’da düzenlediği en büyük terör saldırılarının davası başlıyor
Taliban geçici kabinesini açıkladı: Kapsayıcılıktan uzak, ikisi ABD’nin arananlar listesinde yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.
medyabold
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder