AB ülkeleri ve ABD’de rektör seçimi ve ataması nasıl yapılıyor?

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayınlanan 5 atama kararı ile birlikte son bir yılda toplam 27 üniversiteye rektör atadı. Ancak atama kararlarına tepki büyük.

BOLD – Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri ve öğretim üyeleri, Cumhurbaşkanı’nın 2015 seçimlerinde AK Parti İstanbul aday adayı olan Prof. Dr. Melih Bulu’yu üniversitelerine rektör olarak atamasına tepki gösterdi. Sadece bu atama değil, Erdoğan’ın yaptığı birçok rektör ataması da eleştiri konusu oldu.

Peki gelişmiş Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) üniversitelerde rektörü kimler seçiyor ve atamayı kim yapıyor?

BATIDA İDARİ PERSONEL VE ÖĞRENCİLER DE SEÇİME KATILIYOR

Türkiye’de üniversite rektörlerinin seçimi profesör, doçent ve yardımcı doçent düzeyindeki akademisyenlerin oyları ile sınırlandırılıyor.

AB ülkelerinde ve ABD’de ise seçim sürecine idari personel, öğretim görevlileri ve öğrenciler de dahil oluyor. Türkiye’de rektörlerin atanma süreci Yüksek Öğretim Kurulunun tercihi ve Cumhurbaşkanı’nın onayı ile gerçekleşiyor.

ALMANYA

Aralarında öğrenci temsilcilerinin de olduğu üniversite kurulu, rektör adayını belirleyip eyalet eğitim bakanının onayına sunuyor. Rektör atama yetkisine sahip eyalet eğitim bakanı, belirlenen adayı veto ederse kurul yeni bir aday belirliyor.

FRANSA

Rektör, öğretmen, öğrenci ve akademik personelden oluşan kişilerce seçilerek üniversite konseyine sunuluyor.

HOLLANDA

Özel üniversitelerde rektör mütevelli heyeti tarafından atanırken kamu üniversitelerinde adaylar Bakanlar Kurulu tarafından tespit ediliyor ve Kraliçe adına Eğitim Bakanı tarafından atanıyor.

İTALYA

Rektör seçimine okul idaresi, akademik kadro ve öğrenci temsilcileri katılıyor ve atama Eğitim Bakanı tarafından yapılıyor.

YUNANİSTAN

Seçiciler kurulunun üniversitenin profesör ve doçentleri arasından seçtiği rektör Eğitim Bakanı tarafından atanıyor.

İSVEÇ

Aralarında bir öğrenci temsilcisinin bulunduğu 11 üyeli Üniversite Yönetim Kurulu’nun görüşü alınarak Bakanlar Kurulu tarafından atanıyor.

İNGİLTERE

İngiliz üniversitelerinde rektör, profesörlerin haricinde özel sektör temsilcileri ve öğrencilerin de üye olduğu üniversite komiteleri tarafından aday gösteriliyor ve üniversite konseyi tarafından süresiz olarak atanıyor.

ABD

Amerika Birleşik Devletleri’nde Anglo-Sakson yönetim modelini uygulayan üniversitelerde rektör, üniversite yönetim kurulu tarafından ve üniversite dışından seçiliyor. Rektör, Eğitim Bakanı tarafından atanıyor.

Harvard Üniversitesi’nin kendine özgü modelinde rektör ataması mezunlar derneği tarafından yapılıyor.

New York State Üniversitesi’nde ise rektörü üniversite personeli seçiyor, atanma işlemi mütevelli heyeti tarafından yapılıyor.

Boğaziçi Üniversitesi’ne AKP’li rektör atanmasına öğretim üyelerinden tepki: Kabul etmiyoruz

medyabold