Avrupa ülkeleri ile Rusya arasında Navalny’nin hapsedilmesi ve protestolar nedeniyle başlayan kriz diplomatik restleşmeye dönüştü. Rusya, protestolara katıldığı gerekçesiyle Almanya, Polonya ve İsveç’in Moskova’daki diplomatlarını sınır dışı etti. Bu 3 ülke de aynı şiddette karşılık verdi.
BOLD – Rusya ile Avrupa Birliği arasındaki Navalny gerilim tırmanıyor. AB Dış İlişkiler Yüksek Komiseri Josep Borrell’in Moskova’da temaslarda bulunduğu sırada Rusya’nın 3 Avrupalı diplomatı sınır dışı kararına, 3 Avrupa ülkesi de aynı sertlikte yanıt verdi.
Borrell ise Moskova’da iken sınır dışı kararlarına sessiz kaldığı ve ziyareti sonlandırmadığı gerekçesiyle eleştirilen hedefinde.
Rus muhalif Aleksey Navalny, geçen yıl Ağustos ayında zehirlenmiş, Almanya’da tedavisinin ardından Ocak ayında ülkesine dönmüştü. Navalny’nin 17 Ocak’ta ülkesine dönmesinin ardından tutuklanması ve ardından verilen 3,5 yıl hapis cezası ülkede geniş çaplı protestoları tetiklemişti.
Gösterilere Rus güvenlik güçlerinin sert müdahalesi Avrupa Birliği(AB) ve ABD’de büyük tepki çekmiş, Moskova’ya yeni yaptırımlar uygulanması gündeme gelmişti.
RUSYA, 3 AVRUPALI DİPLOMATI SINIR DIŞI ETTİ
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Navalny protestolarına katıldıkları gerekçesiyle Almanya, İsveç ve Polonya’dan diplomatları “istenmeyen kişi” ilan etti, diplomatlardan ülkeyi terk etmeleri istendi.
Bakanlıktan Cuma günü yapılan açıklamada, cezaevinde bulunan Navalny’ye destek için düzenlenen “yasa dışı gösterilere” katılan diplomatların “istenmeyen kişi” ilan edildiği belirtildi. Açıklamada, diplomatlardan kısa sürede ülkeyi terk etmelerinin istendiği kaydedildi, ancak kaç diplomatın sınır dışı edileceği belirtilmedi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında, St. Petersburg’daki İsveç ve Polonya konsoloslukları ile Moskova’da Alman Büyükelçiliği’nde görevli diplomatların 23 Ocak’taki “izinsiz protestolara” katıldığının tespit edildiği belirtildi. Bunun “diplomatik statü ile bağdaşmayan ve kabul edilemez” bir tutum olduğu vurgulandı.
Ayrıca, konu ile ilgili olarak Avrupa Birliği (AB) üyesi İsveç, Polonya ve Almanya büyükelçilerinin Dışişleri Bakanlığı’na çağrılarak protesto notası verildiği vurgulandı.
MERKEL: GEREKÇESİZ
Moskova’nın adımının “gerekçesiz” olduğunu belirten Almanya Başbakanı Angela Merkel, diplomatların sınır dışı edilecek olmasını sert bir dille eleştirdi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile düzenledikleri telekonferans görüşmesi sonrası konuşan Merkel, Moskova’nın bu tutumunun “Rusya’da gözlemlenen hukukun üstünlüğünden oldukça uzak olunmasının” başka bir yönü olduğunu söyledi.
Die Entscheidung Russlands, mehrere EU-Diplomaten auszuweisen, darunter einen Mitarbeiter der Botschaft Moskau, ist in keinster Weise gerechtfertigt und beschädigt das Verhältnis zu Europa weiter. Sollte diesen Schritt nicht überdenken, wird er nicht unbeantwortet bleiben.
— Heiko Maas (@HeikoMaas) February 5, 2021
Alman Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, Rusya’nın tavrını eleştirerek, “Batılı diplomatların sınırdışı edilmesinin hiç bir gerekçesi yok ve bu olay Rusya’nın Avrupa’ya olan ilişkisini daha da kötüleştirecek. Atılan adımı geri almazlarsa, yaptıkları karşılıksız kalmayacak” sözleriyle uyarmıştı.
AVRUPA ÜLKELERİNDEN RUSYA’YA AYNI SERTLİKTE CEVAP
Diplomatları Rusya tarafından sınır dışı edilen Almanya, Polonya ve İsveç, ülkelerinde görev yapan birer Rus diplomatı sınır dışı ederek Rusya’ya misilleme yaptı.
Alman Dışişleri, Rus diplomatların sınır dışı edilmesi kararının Polonya, İsveç ve AB Dış İlişkiler Servisi (EEAS) ile koordineli bir şekilde alındığını kaydetti.
Alman Dışişleri Sözcüsü, Rusya’daki Alman Büyükelçilik çalışanının Diplomatik İlişkiler Hakkında Viyana Sözleşmesi’nın tanıdığı haklar çerçevesinde “olay yerindeki gelişmelerle ilgili bilgi edinmek üzere” hareket ettiğini, Avrupalı diplomatları sınır dışı etme kararının “hiçbir şekilde gerekçelendirilemeyeceğini” açıkladı.
We have informed the Russian Ambassador that a person from the Russian embassy is asked to leave Sweden. This is a clear response to the unacceptable decision to expel a Swedish diplomat who was only preforming his duties.
— Ann Linde (@AnnLinde) February 8, 2021
İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde de, Rus Büyükelçi’yi, Büyükelçilikte çalışan bir kişinin İsveç’i terk etmesini istedikleri konusunda bilgilendirdiklerini belirterek “Bu, sadece görevini ifa etmekte olan İsveçli bir diplomatın sınır dışı edilmesi yönündeki kabul edilemez karara açık bir yanıttır” dedi.
Polonya Dışişleri Bakanlığı da Rusya’nın Polonyalı diplomatı sınır dışı etmesinin kabul edilemeyeceğini belirterek bir Rus diplomatı sınır dışı ettiğini bildirdi. İstenmeyen kişi ilan edilen diplomatın Rusya’nın Poznan Konsolosluğu’nda görevli olduğu kaydedildi. Kararın, Almanya ve İsveç ile koordineli olarak alındığı ve mütekabiliyet esasına dayandığı belirtildi.
DİPLOMASİDE ‘İSTENMEYEN KİŞİ” NE ANLAMA GELİYOR?
Latince “istenmeyen kişi” anlamına gelen “persona non grata” terimi, devletlerarası hukukta, egemenliği altında bulunulan devletin, ülkesinde istemediği bir kişiyi ilân ederek ülke sınırları dışına çıkarma kararını ifade ediyor. Bu, bir ülkenin başka bir ülkeye diplomatik yollardan uygulayabileceği en şiddetli kınama ve yaptırım yollarından biri olarak biliniyor.
AB DIŞ POLİTİKA TEMSİLCİSİ BORRELL’E İSTİFA ÇAĞRISI
Avrupa Birliği Dışişleri Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Rus muhalif Alexey Navalny’nin 2 Şubat’ta 3,5 yıl hapse mahkum edilmesinden birkaç gün sonra 4-6 Şubat’ta Moskova’ya bir ziyaret gerçekleştirdi.
Rusya, Navalny yanlısı mitinglere katıldıkları için üç Avrupalı diplomatı sınır dışı kararı Borrell’in Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile görüştüğü sırada geldi.
“BİR TARAF BUZ HOKEYİ OYNARKEN DİĞER TARAF ARTİSTİK BUZ BALESİ YAPAMAZ”
I took the initiative to ask for action after humiliating visit of @JosepBorrellF to Moscow. No excuse, it was a failure. #StopBorrell @EPPGroup @MFAestonia @EEinEU @EP_ForeignAff @errnews https://t.co/dYbz1SCi33
— Riho Terras (@RihoTerras) February 6, 2021
Estonyalı Avrupa Parlamentosu üyesi ve Estonya eski Genelkurmay Başkanı Riho Terras, ziyaret sonrası Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen’e bir mektup ileterek Borrell kendisi istifa etmediği takdirde görevden alınmasını istedi
Terras, “Rusya AB’nin en üst düzey temsilcisini aşağılamak için her şeyi yaptı. Bir diyalog olmasının istendiğini anlıyorum ama bir taraf buz hokeyi oynarken diğer taraf artistik buz balesi yapamaz. Olan tam da bu oldu oysa. Rus dışişleri bakanlığı Sayın Borrell’in etrafında dolanıp onu aşağıladılar.” diye konuştu.
ZİYARETİ HEMEN SONLANDIRMALIYDI
Terras, üç diplomatın sınırdışı edildiğini öğrendiği anda Borrell’in ziyareti sonlandırmış olması gerektiğini belirtti. Terras, mektubun farklı gruplara üye 50 parlamenter tarafından da imzalandığını açıkladı.
Terras ayrıca Almanya’nın da bu konuda liderlik göstererek Kuzey Akımı 2 projesinden ayrılmasını istedi.
BORRELL: SINIR DIŞI KARARINI SOSYAL MEDYADAN ÖĞRENDİM
Borrell ise sınır dışı haberlerini Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile yaptığı toplantıdan sonra Cuma günü sosyal medyadan öğrendiğini ve hemen kararın iptal edilmesi çağrısı yaptığını söyledi.
Moskova’dan dönüşü sonrasında açıklama yapan Borrell, “Ruslar AB ile daha yapıcı bir diyalog fırsatını değerlendirmek istemediler. Bu son derece talihsiz ve bu nedenle biz de bu duruma dair sonuçlar olacağını göstermek zorundayız. Ben üç diplomatın sınırdışı edildiğini sosyal medyadan öğrendim. Sayın Lavrov ile görüşmemin içeriği ve Rus yetkililerin bize gönderdikleri mesaj Avrupa ile Rusya’nın giderek birbirinden koptuğunu gösteriyor. Rusya demokratik değerlere artık varoluşsal tehditler olarak bakıyor” ifadelerini kullandı.
Borrell adına bir açıklama yapan bir AB sözcüsü, eleştirileri geri çevirerek, “basın toplantılarının kavga etme yeri” olmadığını, Borrell’in Lavrov ile “kapalı kapılar ardında ve gerilimli bir atmosferde” geçen görüşmesinde Navalny konusunda Avrupa’nın tavrını çok açık bir şekilde dile getirdiğini söyledi.
Sözcü, “Borrell, Moskova’ya gittiğine pişman değil. Diplomasinin bir kuralı, zor partnerlerle de görüşebilmek” değerlendirmesini yaptı. Borrell, görüşme sonrasında yaptığı açıklamada AB-Rusya ilişkilerini “dip noktada” olarak tanımlamış, Lavrov ise AB’nin Rusya’nın içişlerine karıştığını öne sürmüştü.
AB-RUSYA İLİŞKİLERİ EN DÜŞÜK NOKTADA: GERİLİM DAHA DA TIRMANACAK
2014 yılında Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesinin ardından Moskova-Brüksel arasındaki ilişkilerde başlayan gerilim, Rus hükümetinin Navalny’ye yönelik tutumu ile yeniden arttı.
Josep Borrell de Moskova’da Dışişişleri Bakanı Lavrov ile yaptığı görüşme sonrasında ilişkilerin “en düşük noktada” olduğuna dikkat çekti.
Navalny’ye destek ve Devlet Başkanı Vladimir Putin’i protesto için düzenlenen gösterilerde yaklaşık 11 bin kişinin gözaltına alınması ve polisin göstericilere yönelik tutumu da AB tarafından eleştirilmişti.
Moskova ise Navalny konusunda AB’yi içişlerine karışmakla suçluyor.
Rusya ile AB, özellikle de Almanya arasındaki gerilimin önümüzdeki haftalarda daha da artacağı tahmini yapılıyor.
RUSYA’YA YENİ YAPTIRIMLAR GÜNDEME GELEBİLİR
Son gelişmelerden sonra, ikili ilişkilerin gelecek ay yapılacak AB zirvesinde de gündemi belirleyeceği ve Rusya’ya karşı yaptırımların sertleştirebileceği tahmin ediliyor.
AB Dış Politika Temsilcisi Borell, 4-6 Şubat’ta Moskova’ya yaptığı ziyaretle ilgili değerlendirmesine yer verdiği blog yazısında, AB-Rusya ilişkilerini “endişe verici” olarak tanımladı.
Borell, Rusya’nın AB ile yapıcı diyalog fırsatını değerlendirmek istemediğini belirterek, bundan “sonuç çıkarmak” zorunda kalacaklarını, yaptırımların buna dahil olduğunu kaydetti.
KUZEY AKIM 2 PROJESİNİN DURDURULMASI BEKLENMİYOR
Rusya’ya yönelik yaptırımlar kapsamında Kuzey Akım 2 boru hattı projesinin durdurulması ise şu an için beklenmiyor. Fransa ve Polonya, Rus gazını Baltık Denizi’nin altından Almanya’ya taşıyacak olan Rusya-Almanya ortak projesinin durdurulması çağrısı yapmış, Başbakan Merkel’in sözcüsü Steffen Seibert, “Almanya’nın tavrında bir değişiklik söz konusu değil. Hükümet olarak, inşaatı neredeyse sonuna gelen hattı önemli bir ekonomik bir bir proje olarak görüyoruz ve bu açıdan herhangi girişimde bulunmayı planlamıyoruz” diye konuşmuştu.
medyaboldYüzde 94’ü tamamlanan Kuzey Akım 2 için Biden’ın kararı bekleniyor
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder