15 Temmuz ile kurulan yeni ekonomi düzeni: Çökme!

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Allah’ın lütfu’ dediği 15 Temmuz 2016 darbe girişimi sonrası Türkiye’de yeni bir ekonomi düzeni kuruldu. Erdoğan Hükumeti binin üzerinde şirkete el koydu. 30 milyar dolarlık sermayesi bulunan Türkiye Varlık Fonu, Cumhurbaşkanlığına bağlandı. İktidar eliyle firmalara çökme-el koyma işlemleri, Yalıkavak Marina, Paramount Otel gibi yerlerde eski siyasetçi ve yandaş iş adamları eliyle yapıldı.

BOLD ANALİZ – 15 Temmuz darbe girişimi sonrası AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan yeni bir ekonomi modeline geçti. Ekonomistlerin ‘Aile şirketi-Parti ekonomisi’ adını verdiği sistem ile Boydak Holding, Koza İpek Holding, Naksan Holding gibi devasa şirketlere el koyuldu. Darbenin üzerinden 1 ay geçmeden Türkiye Varlık Fonu kuruldu. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 1. Numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesini kendisini Türkiye Varlık Fonu Yönetim Kurulu Başkanı yapmak için çıkardı. Aynı kararnameyle Türk Hava Yolları, Borsa İstanbul, Ziraat, Halkbank, PTT, TCDD gibi devasa kuruluşların bulunduğu Varlık Fonuna aktarıldı.

YABANCI YATIRIMCI TÜRKİYE’DEN KAÇTI

Damadı Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ı 12 Eylül 2018 tarihinde Türkiye Varlık Fonunun Başkan Vekili yapan Erdoğan’ın hamleleri yabancı yatırımcıyı korkuttu. Parasına el koyulmasından korkan yabancı sermaye girişi yavaşladı. 2016’da 12.2 milyar dolar olan doğrudan yabancı sermaye girişi 2019’da 5,6 milyar dolara kadar geriledi.

HALK FAKİRLEŞTİ, KİŞİ BAŞINA MİLLİ GELİR 8 BİN DOLARA İNDİ

15 Temmuz sonrası kurulan AKP rejimi sebebiyle vatandaş fakirleşti. Kişi başı milli gelir 2016 yılında 9 bin 56 dolar iken 8 bin dolara indi. Dünya Bankası’na göre Türkiye’deki yoksul sayısı 11 milyon kişiyi aştı. Türkiye İstatistik Kurumu’na göre ise 17 milyon vatandaş sosyal yardıma muhtaç yaşıyor.

DOLAR REKORLARA DOYAMADI

14 Temmuz 2016’da günü 2,87 TL olan dolar, Saray yönetiminin yanlış politikaları sonucu rekor üstüne rekor kırdı. Damat Berat Albayrak’ın göreve gelmesiyle yükselen döviz kuru 2018 ve 2020 yılında yaşanan şoklarla tarihi seviyelere ulaştı. Merkez Bankası’nın 128 milyar doları harcanmasına rağmen Temmuz 2021 itibariyle dolar 8,70 TL, Euro ise 10,30 TL sınırında bulunuyor.

HER 100 GENÇTEN 25’İ İŞSİZ KALDI

15 Temmuz sonrasındaki politikalar yüzünden krize giren Türkiye ekonomisi milyonları işsiz bıraktı. Yüzde 9’larda seyreden işsizlik yüzde 13’e yükseldi. Temmuz 2021 itibariyle Türkiye’de her 100 gençten 25’i işsiz geziyor.

VATANDAŞIN ENFLASYONU FIRLADI

Yıllarca tek hanelerde gezinen Tüketici Fiyatları Endeksi, Aile Şirketi yönetim modeliyle hızla yükseldi. Market ve pazardaki zamlara yetişemeyen vatandaşlar Ayçiçek yağını 85 liraya almaya başladı. TÜİK’e göre bile enflasyon temmuz 2021 itibariyle yüzde 17’ye fırladı.

FAİZLER HALKI İNİM İNİM İNLETİYOR

15 Temmuz öncesi yüzde 9 olan Merkez Bankası politika faizi rekorlar kırdı. Türk tipi başkanlık sisteminde yüzde 24’lere kadar yükselen faiz sebebiyle vatandaşın ödediği her 100 liralık verginin 21 lirası faize gitti. Temmuz 2021 itibariyle Türkiye yüzde 19 faiz ile Kongo’nun önünde yer alıyor.

15 Temmuz ile kurulan yeni ekonomi düzeni: Çökme! yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.

medyabold