Rum gemisine uyarı ateşi: Tayyip Erdoğan’ın ziyareti öncesi Kıbrıs’ta gerilim neden yükseliyor?

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 19-20 Temmuz’da Kuzey Kıbrıs’a düzenleyeceği ziyaret nedeniyle adada gerilim arttı. Rum medyası, bir Türk sahil güvenlik gemisinin Rum sahil güvenlik botuna uyarı ateşi açtığını iddia etti. Peki Erdoğan’ın ziyareti öncesi Kıbrıs’ta gerilim neden yükseliyor?

BOLD ANALİZ – AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kıbrıs Barış Harekatı’nın 47. yıldönümü dolayısıyla düzenlenecek törenlere katılmak için 19-20 Temmuz’da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) bir ziyaret gerçekleştirecek. Ancak ziyaret dolayısıyla ortam gerildi.

Rum medyası, adanın kuzeyinde Yeşilırmak (Kato Pyrgos) bölgesi civarında Türk sahil güvenlik gemisinin Rum sahil güvenlik botunu taciz ettiğini ve uyarı ateşi açtığını iddia etti.

Rum sahil güvenlik botunu bölgeden uzaklaştırmak için tehlikeli manevralar yaptığı belirtilen haberlerde, Türk sahil güvenlik gemisinin Rumların kontrolündeki Yeşilırmak (Kato Pyrgos) limanına girdiği ileri sürüldü.

ERDOĞAN’IN ZİYARETİ ÖNCESİ ADA’DA TANSİYON NEDEN YÜKSELDİ?

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 19-20 Temmuz’da KKTC’ye yapacağı ziyaret, başta Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve Yunanistan olmak üzere Batı ülkelerini kaygılandırıyor.

Erdoğan’ın bu ziyaret sırasında Kıbrıs sorununda taraflar arasında yeni bir çatışma yaratabilecek bir gelişmeyi gündeme getirme olasılığı Batı’yı kaygılandıran en önemli neden olarak görülüyor.

Bunların başında Kıbrıs karasularında doğalgaz bulunduğunun açıklanması, kapalı Maraş bölgesinin statüsünün değiştirilmesi veya adada kalıcı askeri üs kurulması gibi olasılıklar yer alıyor.

KIBRIS’TA İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM ÖNERİSİ

Erdoğan’ın ziyareti sırasında Kıbrıs sorunun sadece iki devletli bir formatta çözülebileceğini kuvvetli bir şekilde vurgulaması öngörülüyor.

Türkiye ve KKTC, Birleşmiş Milletler’in 26 Nisan’da gerçekleştirdiği 5+1 formatındaki toplantıda, Kıbrıs sorununun çözümünün sadece “iki devletin” varlığının tanınmasıyla mümkün olacağını, dolayısıyla mevcut BM parametreleri çerçevesinde federal bir çözüm için müzakere etmeyeceklerini kayda geçirmişlerdi.

2004 Annan Planı ve 2017 Crans Montana görüşmelerini anımsatan Türk tarafı, Kıbrıs Rumları’nın daha önce federal bir planda Kıbrıs Türkleri ile yönetimi paylaşmak istemediklerini ve dolayısıyla artık bu sistemin ömrünü doldurduğunu vurgulamışlardı.

Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafı, en son BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in sorunun çözümü için yeni bir özel temsilci atanması önerisine mevcut koşullarda gerekli olmadığı gerekçesiyle karşı çıkmışlardı.

AB, ABD ve Rusya gibi Kıbrıs sorununu yakından takip eden ülkeler ise Kıbrıs sorununda BM Güvenlik Konseyi kararlarınca belirlenen çerçevenin esnetilmesine karşılar. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bu konuda en net açıklamayı 6 Temmuz’da yapmış ve AB’nin iki devletli çözümü hiçbir zaman kabul etmeyeceğini ilan etmişti.

DOĞALGAZ ARAMA ÇALIŞMALARI YENİDEN Mİ BAŞLAYACAK?

Türkiye ile Batı arasında son dönemdeki en önemli sorunlardan biri Türk hükümetinin Kıbrıs’ın ihtilaflı karasularında hidrokarbon kaynakları arama faaliyetlerini sürdürmesi oldu. Türkiye, Kuzey Kıbrıs’ın bu rezervlerde hakkı olduğunu ve belirlediği alanlarda TPAO’nun araştırma yapmasının doğal hakkı olduğunu kaydediyor. Güney Kıbrıs ise egemenliğinin ihlal edildiğini belirtiyor.

Türkiye, 2021 başından beri Avrupa Birliği’nin yaptırım tehditleri sonrası hem Kıbrıs açıklarındaki, hem de Doğu Akdeniz’deki faaliyetlerini askıya almıştı. Türk yetkililerden şu ana kadar bu çalışmaların yeniden başlayacağına ilişkin bir açıklama gelmedi. Ancak Erdoğan’ın ziyareti sırasında bu durumun değişebileceği ve yeni çalışmalarla ilgili takvimin açıklanabileceği kaygısı diplomatik çevrelerde dile getirilen unsurlar arasında.

Güney Kıbrıs’ın mevcut hidrokarbon kaynaklarından elde ettiği geliri Türk tarafı ile paylaşmaması durumunda Türkiye’nin de faaliyetlerine yeniden başlayabileceği Ankara’da yapılan değerlendirmeler arasında.

KAPALI MARAŞ’LA İLGİLİ YENİ BİR KARAR AÇIKLANIR MI?

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, adaya son ziyaretini 15 Kasım 2020’de yapmış ve 1974’den bu yana kapalı olan Maraş’ın kullanıma açılması için ilk adımı atmıştı.

Kasım ayından bu yana Maraş ile ilgili yapılan çalışmalarda önemli bir ilerlemenin olmaması ve bölgenin kapalı askeri statüsünün değişmemiş olması dikkat çeken bir gelişme oldu. Ancak Erdoğan’ın bu ziyaretinde Maraş açılımını daha da ileriye götürecek adımların atılması ve bu yönde alınan kararların açıklanması olasılıklar arasında görülüyor.

Erdoğan’ın Kıbrıs Rumları’nın Taşınmaz Mal Komisyonu’na başvurmalarını hızlandıracak yeni açılımlarda bulunabileceği, Maraş açılımını hızlandıracak yeni projeleri gündeme getirebileceği kaydediliyor. Batı’nın altını çizdiği kırmızı çizgilerden biri ise BM kararlarınca belirlenmiş Maraş’ın statüsünün değiştirilmemesi.

GEÇİTKALE’YE KALICI SİHA ÜSSÜ MÜ KURULACAK?

Yunanistan ve Güney Kıbrıs’ın kaygılarının önemli bir kısmını ise Türkiye’nin adanın kuzeyinde kalıcı askeri üsler kurması olasılığı oluşturuyor.

Bu kaygıların temelinde ise Erdoğan’ın “Şimdi havaalanı olarak iki tane havaalanı var Kıbrıs’ta; birisi işte Türkiye’de tüm vatandaşlarımın bildiği Ercan, birisi de tabii daha önce orada bulunan, ama biz orayı da şimdi bir değişikliğe sevk etmek suretiyle yeni bir isimle ve daha çok SİHA’larımızın ve İHA’larımızın yer aldığı alan. Bunları niye acaba bu denli hareketlendiriyoruz, sebep? Bölgede olabilecek herhangi bir saldırıda güçlü olmamız lazım. Güçlü olmak için de havada, karada, denizde her şeyinle var olacaksın,” ifadeleri yer alıyor.

Türkiye’nin Kuzey Kıbrıs’ta yer alan Geçitkale havaalanını silahlı insansız hava araçlarını konuşlandırmak için kullandığı biliniyor. Ancak burasının kalıcı bir askeri üsse dönüştürülmesi ve yeni imkanlarla donatılması kaygı yaratan bir olasılık.

Batı’da kaygı yaratan bir başka olasılık da Türkiye’nin adanın kuzeyinde deniz kuvvetlerinin kullanımı için yeni bir askeri liman inşa etmesi ya da var olan imkanları askeri kullanım için düzenlemesi.

Yunanistan sınırda iki zeplin uçuracak: Biri Meriç diğeri Ege’de

Rum gemisine uyarı ateşi: Tayyip Erdoğan’ın ziyareti öncesi Kıbrıs’ta gerilim neden yükseliyor? yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.

medyabold