7 Şubat 2021 Pazar

Libya’da geçiş konseyi belirlendi: Konseyde kimler var? Hangi ülkelere yakınlar?

Libya Siyasi Diyalog Platformu’nun 75 üyesi, 24 Aralık’taki seçimlere kadar ülkeyi yönetecek dört kişilik geçiş konseyini seçti. Başkanlık Konseyi’nin yeni lideri Muhammed Menfi, Başbakan da Abdulhamid Muhammed Dibeybe oldu.

BOLD – Libya’da Başkanlık Konseyinin üç üyesi ve Başbakanın seçilme süreci tamamlandı. Yapılan oylamada Cumhurbaşkanlığı makamına denk gelen Başkanlık Konseyi Başkanlığına Muhammed Yunus el Menfi; Başbakanlığa ise Abdulhamid Dibeybe seçildi. Konsey’de yer alacak diğer iki isim ise eski Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Musa el Koni ve Abdullah Hüseyin el Lafi oldu.

Menfi, ülkenin üç bölgesini temsilen üç üyesi bulunan Konsey’in başkanlığını yürütecek. Geçici yönetimde görev alan isimler, Aralık ayında yapılacak seçimlerde aday olamayacak.

ÜLKEYİ SEÇİMLERE GÖTÜRECEK

Pazartesi gününden bu yana İsviçre’de bulunan Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun 75 üyesi, Başkan ve Başbakanı belirlemek için oylama yaptı.

Liste yöntemine göre yapılan oylamada, hiçbir liste kazanmak için gerekli olan yüzde 70’lik oy oranına ulaşamayınca, en fazla oyu alan dörder kişilik dört liste arasından yeniden seçim yapıldı.

Bu seçimde de gerekli olan yüzde 60’lık oyu hiçbir liste alamayınca, 20 oy alan Dibeybe ve 25 oyla ilk oylamadan birinci çıkan Fethi Başağa’nın listeleri son kez seçime girdi. Bu kez seçimi 34’e karşı 39 oyla Dibeybe’nin listesi kazandı.

BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Temsilcisi ve BM Genel Sekreteri’nin Libya Özel Temsilci Vekili Stephanie Williams

BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Temsilcisi Stephanie Williams, oylama öncesi yaptığı konuşmada, geçiş döneminde görev yapacak yeni yürütme otoritesinin adaylarının 24 Aralık’ta ülkeyi seçimlere götürmeyi taahhüt ettiklerini söyledi.

SALİH-BAŞAĞA LİSTESİ KAYBETTİ

Başlangıçta sunulan dört listeden hiçbirinin yüzde 60 oy oranına ulaşamaması üzerine seçimler ikinci tura kalmıştı. Tobruk’taki Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih’in Başkanlık Konseyi başkanlığına ve UMH İçişleri Bakanı Fethi Başağa’nın Başbakanlığa aday olduğu liste ilk turda en yüksek oyu almasına rağmen ikinci turda 34 oyda kaldı. Salih ve Başağa’nın bulunduğu listeyi ABD, Türkiye ve Mısır gibi ülkelerin desteklediği konuşuluyordu.

İlk turda en fazla oyu alan listede Başbakan adayı olan Fethi Başağa, Ankara’ya sıklıkla ziyaretlerde bulunan ve Türk yetkililere yakınlığıyla bilinen bir isimdi.

Başağa’nın listesinde Tobruk’taki Temsilciler Meclisi’nin başkanı olan Akile Salih, Cumhurbaşkanlığı makamına denk gelen Başkanlık Konseyi Başkanlığına aday idi. Ankara’yla teması da olan Salih, Rusya ve Mısır’a yakınlığıyla biliniyor. Salih’in Libya Ulusal Ordusu Komutanı General Halife Hafter’le de bağlantıları var.

GEÇİŞ YÖNETİMİ LİBYA’YI 24 ARALIK’A KADAR YÖNETECEK

Trablus’taki uluslararası toplum tarafından tanınan Türkiye destekli Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başbakanı Fayiz El Serrac, Eylül ayında bir açıklama yaparak istifa edeceğini açıklamıştı. Ancak ardından BM öncülüğünde yapılan görüşmelerde ilerleme sağlanması halinde yeni yönetim oluşturulana kadar görevde kalacağını açıklamıştı.

Başbakan Fayiz El Serrac’ın yönetimi kısa süre içinde yeni seçilen Başbakan ve Başkanlık Konseyi’ne devretmesi bekleniyor.

Aralık ayındaki seçime kadar ikiye bölünmüş durumda olan Libya, oylama sonucunda oluşturulacak olan yönetim tarafından, tek merkezden yönetilecek.

ABDÜLHAMİD DİBEYBE

Libya geçici başbakanı seçilen Abdülhamid Dibeybe

Geçici hükümette Başbakanlık görevine seçilen Abdülhamid Dibeybe, nüfuzlu bir iş adamı. Libya’nın en büyük inşaat firması olarak tanımlan Libya Yatırım ve Geliştirme Holding Şirketinin (LIDCO) 2006’dan bugüne başkanlığını yürüten Dibeybe, Libya’nın önde gelen futbol kulübü Etihad’ın da başkanlığını yapıyor.

Mısratalı iş insanı Dibeybe, Kanada’danın Toronto kentinde mühendislik yüksek lisansı yaptı. Libya Gelişim ve Yatırım Şirketi’nin başında olan Dibeybe, aynı zamanda Gelecek Akımı Partisi’nin de lideri.

Dibeybe’nin ülkenin batısındaki aşiretlerin desteğini aldığı ve Libya Başmüftülüğüne yakın olduğu aktarılıyor.

MUHAMMED MENFİ

Libya’da Cumhurbaşkanlığı makamına denk gelen Başkanlık Konseyi Başkanlığına getirilen Muhammed Yunus el Menfi

Cumhurbaşkanlığı makamına denk gelen Başkanlık Konseyi Başkanlığına getirilen Muhammed Yunus el Menfi’nin ise ülkenin doğusunda desteği var.

Menfi, devrim sonrasında kurulan yasama organı Libya Milli Genel Kongresinde üyelik yaptı. Menfi’nin 2015 sonrasında kurulan Libya Devlet Yüksek Konseyi’nde de üyelik görevi devam ediyor.

Tobruk kenti doğumlu Menfi, BM tarafından tanınan ve Türkiye tarafından desteklenen Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni temsilen Atina Büyükelçiliği görevinde bulunuyordu.

Türkiye ile UMH arasında 2019 yılı Kasım ayında deniz yetki alanları ve askeri işbirliği mutabakatlarının imzalanmasının ardından Yunanistan protesto olarak Menfi’yi sınır dışı etmişti.

BAŞKANLIK KONSEYİ ÜYELERİ

Başkanlık Konseyine güneydeki Fizan bölgesini temsilen seçilen Libyalı siyasetçi ve diplomat Musa el-Koni, Libya’nın Tuareg kabilesinin liderlerinden biri olarak tanınıyor.

Koni, 2005’ten 2011 iç savaşına kadar Mali’de Libya Başkonsolosu olarak görev yaptı.

Koni, 2016’dan itibaren Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başkanlık Konseyi’nin güney bölgesi temsilcisi ve Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı, 2 Ocak 2017’de Başkanlık Konseyi’nin Libyalıların beklentilerine cevap veremediği gerekçesiyle Konseyden istifa etti.

Başkanlık Konseyi Üyesi Abdullah Hüseyin el-Lafi ise ülkenin batısındaki Zaviye kentini temsilen Konseyde yer aldı. Lafi, Libya Temsilciler Meclisi Ekonomi, Ticaret ve Yatırım Komitesi üyeliğini yürütüyordu.

GEÇİCİ HÜKUMETİN GÖREV VE YETKİLERİ

Seçilen yürütme otoritesi, devlet kurumlarını birleştirmek ve ilan edilen tarihte ülkeyi seçimlere hazırlamakla görevli olacak.

Başkanlık Konseyinin yetkilerinin başında Libya Ordusu Başkomutanlığını üstlenmek ve ordunun üst düzey mensuplarını ve İstihbarat Kurumunun başkanını atamak geliyor.

Konseyin ayrıca, Libya’daki yabancı ülke misyon temsilcilikleri ve temsilcilerini akredite etmek, Temsilciler Meclisi, Milli Savunma ve Güvenlik Konseyine danışmak şartıyla olağanüstü hal ilan etmek, savaş ve barış kararı almak gibi yetkileri bulunuyor.

Ancak bu sisteme göre, Cumhurbaşkanına benzer konumundaki Başkanlık Konseyi Başkanı, karar alma süreçlerinde tek başına yetkili olamıyor. Tüm kararların, başkan dahil Başkanlık Konseyinin üç üyesinin oy birliği ile alınması gerekiyor. Bu kurala aykırı olarak alınan tüm kararlar hükümsüz sayılıyor.

Başbakanın yetkileri ise Konseyin çalışmalarını denetlemek, toplantılarına başkanlık etmek, toplantı tutanaklarına göre kararnameleri imzalamak ve dış ilişkilerde devleti temsil etmekle sınırlı tutuluyor.

LİBYA’DA ATEŞKES SÜRECİ

2011 yılında Muammer Kaddafi’nin devrilmesi sonrasında iç savaşa sürüklenen Libya, BM’nin tanıdığı Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ve Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi olmak üzere iki ayrı yönetim bölgesine bölünmüş durumda.

Libya’da çatışmaları sona erdiren ateşkes anlaşması 23 Ekim 2020’de, iki tarafı temsil eden 5 + 5 Birleşik Libya Askeri Komisyonu tarafından İsviçre’nin Cenevre kentinde imzalandı.

23 Ekim 2020’de, iki tarafı temsil eden 5 + 5 Birleşik Libya Askeri Komisyonu, İsviçre’nin Cenevre kentinde yaptıkları toplantıda “Libya’nın tüm alanlarında kalıcı bir ateşkes anlaşması” yaptı.

Derhal yürürlüğe giren anlaşma, tüm yabancı güçler ve paralı askerlerin üç ay içinde (23 Ocak’a kadar) Libya’yı terk etmesini ve ortak bir polis gücünün ihtilaflı bölgelerde devriye gezmesini gerektiriyordu.

Ateşkes anlaşması çerçevesinde ülkeyi seçimlere götürecek siyasi sürecin koordinasyonu için oluşturulan Siyasi Diyalog Forumu oluşturuldu.

BM öncülüğündeki Libya Siyasi Diyalog Forumu, 24 Aralık 2021’de yapılması planlanan seçimlere kadar ülkeyi yönetecek konsey üyelerini belirlemek için hafta başında İsviçre’de bir araya gelmişti.

Yönetimi seçen “Libya Siyasi Diyalog Forumu” olarak adlandırılan bu 75 kişilik heyette, ülkenin birçok farklı bölgesinden kabile liderleri, siyasi grupların temsilcileri ve bölgesel yönetimlerin başkanları var.

Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun oturumlarına, BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Temsilcisi ve BM Genel Sekreteri’nin Libya Özel Temsilci Vekili Stephanie Williams liderlik ediyor.

Libya’da soruna çözüm umudu: Geçici hükumeti belirleyecek seçim süreci başladı

medyabold

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder