İki üyesini yargısız infaz eden AYM sobelendi!

AİHM, 15 Temmuz’dan sonra ihraç edilen ve tutuklanan eski Anayasa Mahkemesi(AYM) Üyesi Prof. Dr. Erdal Tercan’ın haksız yere tutuklandığına hükmetti. AİHM’nin ihlal kararı AYM’nin ikiyüzlülüğünü de dünyaya gösterdi. Türkiye’nin insan hakları mahkemesi konumundaki AYM, başta eski üyeleri Alparslan Altan ve Erdal Tercan’ı delil olmadan ‘kanaat’ ile ihraç etmişti. AYM, iki üyesi de dahil binlerce tutuklu KHK’lının davasını da reddetti.

BOLD ANALİZ – AİHM, 5 yıldır Sincan Cezaevinde tutuklu bulunan Erdal Tercan ile ilgili somut delil olmadan tutuklanarak özgürlük ve güvenlik hakkı ile özel hayat ve aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğine hükmetti. AİHM ayrıca Tercan’a 20 bin euro tazminat ödenmesine de karar verdi.

AİHM daha önce de  Nisan 2019’da eski AYM üyesi Alparslan Altan hakkında ihlale hükmetmişti.

AİHM, Tercan’la ilgili hak ihlali kararında suçüstü hali var denilerek ve Anayasa Mahkemesinin Kuruluş Kanununun AYM üyelerine sağladığı yargısal güvenceler gözardı edilerek 16 Temmuz 2016 tarihinde gözaltına alıp tutuklanan üye Erdal Tercan’ın gözaltı ve tutukluluğunun makul gerekçe ve somut delillere dayandırılmadığına dikkat çekti. Kararda özet olarak, “Yargı makamlarının suçüstü kabulü aşırı, öngörülemez ve yanlıştır. Bu kabulle kişilere tanınan usulü güvenceler ortadan kaldırılamaz” denildi.

İSPATA GEREK DUYMADAN…

AİHM, Tercan karından suçüstü halinin öngörülemez şekilde geniş şekilde uygulandığını, suçüstü halinin suçun işlenmekte veya biraz önce işlendiğini göstermesine rağmen, silahlı örgüt üyeliğinde böyle bir şart aranmadan kişinin yakalandığı anda bu halin var kabul edilmesinin, bu kavramın aşırıya kaçan bir yorumu olduğunu belirtti. Bu durumun makul olmadığını, yetkililerin, işlenmekte veya henüz işlenmiş bir suçun varlığını ispata gerek duymadan yargı mensuplarının sahip oldukları güvenceleri etkisiz hale getirebileceğini vurguladı.

HAKİMLERİN HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜNÜ HAYATA GEÇİRMELERİ HAYAL OLUR

Kararda, şu çarpıcı tespitler yapıldı: “Yargı mensuplarına tanınan güvenceler, onların şahsi menfaatlerini korumak için değil, bağımsız şekilde çalışabilmeleri için gereklidir. Yine, bu uygulama hem yargısal güvenceleri etkisiz kılması, hem de OHAL’in ötesine geçen sonuçlara yol açması nedeniyle hukuki güvenlik açısından da sorunludur. Aynı şekilde, suçüstü haliyle ilgili yapılan bu aşırı yorumun yalnızca yargı mensuplarını değil, örneğin milletvekilleri gibi yargıyla benzer güvencelere sahip insanları da etkileyebilecektir ve silahlı örgüt üyesi olduğuna ilişkin delil bulunduğu ileri sürülen bir milletvekili dahi suçüstü gerekçesiyle kendisine tanının güvencelerden faydalanamayabilir. Sahip oldukları özgürlük ve güvenlik hakkının korumasından yoksun bırakılmaları halinde, hâkimlerin hukukun üstünlüğünü yerine getireceklerine veya bu ilkeleri hayata geçireceklerine inanmak bir hayalden ibaret olacaktır.”

TUTUKLULUĞUN DEVAMI HAKLI DEĞİL

Kararda, Tercan’ın gözaltına alınma ve ilk tutuklanma anında suç işlediğine dair makul bir şüphe bulunmadığı belirtilerek, bu başlık altında da ihlal kararı verildi. Tercan’ın tutukluluğunun devam ettirilmesini haklı kılacak gerekçelerin de yargı kararlarında gösterilmediği ifade edildi.

Eski AYM üyesi Erdal Tercan cübbesini giyerken.

ARAMA KARARI HUKUKSUZ

Kararda, Erdal Tercan’ın evinde yapılan aramanın da hukuksuz olduğuna dikkat çekildi. AİHM, 6216 sayılı AYM Kanunu’nun 17/3 maddesi gereğince AYM Genel Kurulunun verdiği bir karar olmadan aramanın yapıldığını, suçüstü haline dayanılmasının makul olmadığını ve öngörülemez olduğunu tespiti yer aldı. Aramanın yasal temelinin olmaması nedeniyle özel hayata ve aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğine vurgu yapıldı.

AYM’NİN HUKUKSUZ KARARI TESCİLLENDİ

Alparslan Altan’ın ardından Erdal Tercan’ın başvurusunda da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ihlale hükmetmesi bizzat Anayasa Mahkemesinin üyelerine yaptığı ihlalin tescili anlamına geliyor. AYM, Altan ve Tercan’ı haklarında hiçbir delil olmadan Genel Kurulun ‘kanaati’ ile mesleklerinden ihraç etmişti. AYM, iki üyesinin haksız tutuklulukla ilgili yaptığı başvuruları kabul edilemez bulmuştu. AİHM, Altan ve Tercan kararlarıyla Türkiye’nin insan hakları mahkemesi konumundaki AYM’nin KHK’lıların ve Gülen Hareketi mensuplarının hak ihlali başvurularında ikiyüzlü bir tavır sergileyen ve başvuruları iktidarın istediği bizzat kendi üyelerine yaptığı haksızlığı da göstermiş oldu. AYM’nin bu iki yüzlü tavrı AİHM tarafından deşifre edildi.

AİHM HUKUKSUZLUĞU KAYITLARA GEÇİRDİ

AİHM, haksız tutuklanma ve özel hayatının ihlal edildiği kararı eski AYM üyesi Erdal Tercan’ın 2020’de kanserden kaybettiği eşini ve cezaevinde geçen 5 yılını geri getirmeyecek. Ancak bu kararın iç hukukta uygulanması, Tercan’ın tahliyesi ve itibarının iade edilmesi gerekiyor. AİHM kararı, 15 Temmuz’un ardından askıya alınan Anayasa’nın ve yaşanan hukuksuzlukların uluslararası bir mahkeme tarafından kayıtlara geçirilmesi olarak da tarihteki yerini alacak.

Yandaş medyada tirajlar çakılacak: Kamuya gazete alımı yasaklandı

İki üyesini yargısız infaz eden AYM sobelendi! yazısı ilk önce BoldMedya üzerinde ortaya çıktı.

medyabold