Bediüzzaman Hazretleri, Sünuhat adlı eserinde ve On İkinci Söz’de Batı medeniyeti ile Kur’ân medeniyeti arasındaki farkları, beş husus üzerinde durarak belirtir:[i]
- Dayanak noktası: Bediüzzaman’a göre, İslam medeniyetinin dayanak noktası Hak’tır. Hakk’ın hatırı âlidir. Hak haktır, büyüğü küçüğü olmaz. Nefis ve enaniyetin tahakkümündeki bir medeniyet ise güç odaklı olup güçlüye karşı boyun eğdirmeyi esas alır.
- Hedef: Kur’ân’a itaat eden Müslümanların öncelikle Allah rızasını hedef yapmaları gerekir. Batı dünyasında ise genellikle menfaat hedeflenir. Bir yerde zulüm olsa bile o ülke ile olan menfaat ilişkileri zarar görecekse zulme karşı ses çıkarılmamakta, “bekleyelim, görelim” siyaseti güdülmektedir.
- Hayattaki temel prensip: İslamiyete göre yardımlaşmadır. Vahye kulak vermeyen zihniyete göre mücadeledir.
Şefkati, merhameti, başka insanların dertleri ile dertlenmeyi esas kabul eden İslam, müntesiplerini ve insanları her türlü kötülükten ve kötü düşünceden uzak olmaya, başkalarının yardımına koşmaya davet eder. Kur’ân’ın feyzinden beslenmeyen, merhametsiz bir mücadele ve rekabet odaklı medeniyetler ise, sosyal enerjilerini faziletten uzak çekişmelere harcarlar. Karun gibi, bu servet; bilgimiz ve gücümüz sayesinde bize verilmiştir derler. Adalet, insaf, kanaat ve şükürden uzak toplumlar, başka ülkelerin zenginliklerine göz dikerler. Milyonlarca insanın ölümüne, göç etmelerine ve sefil kalmalarına sebep olmaktan çekinmezler.
- Sosyal gruplar arasındaki irtibat vesilesi: İslam din kardeşliğini (uhuvvet) esas alır. Ben merkezli fertlerden müteşekkil bir medeniyet ise, kitleleri ırkçılıkla bir arada tutmaya çalışır. Kendilerini üstün ırk telakki edenler, diğer insanları ezmekte bir beis görmemektedir. Hâlbuki, insanın şu veya bu ırktan olması kendi elinde değildir. Kardeşlik ise anahtar bir kelimedir. Muhabbet de iman kalesinin anahtarıdır. Anahtarsız hiç bir eve girilemez. Allah’ı seven, insanları sever.
- Sonuç: Ahlak ve fazilete öncelik vermeyen bir medeniyet anlayışı, insanların heva ve heveslerine hizmet eder. İhtiraslarını mihrap yapanlar, bir süre sonra hiçbir kriter tanımaz. Gücü ve serveti ele geçirince insanlıktan hızla uzaklaşırlar.
[i] Bediüzzaman Said Nursi, Sözler, İstanbul: Şahdamar Yayınları, 2010, s. 141.
Yazının Kaynağı: Çağlayan Dergisi https://caglayandergisi.com/2019/12/01/medeniyetler-uzlasmasina-dogru/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder